Wat betekent eieren voor je geld kiezen en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Eieren voor je geld kiezen betekent dat je met minder genoegen moet nemen dan waar je eigenlijk op uit was. Je krijgt dan in elk geval íéts, ook al is het minder dan je had gehoopt. Je gebruikt deze uitdrukking in zinnen als: ‘Toen bleek dat ik een maand moest wachten op de koptelefoon die ik wilde, koos ik eieren voor mijn geld en nam ik een andere.’ De uitdrukking wordt ook weleens anders gebruikt. Met bijvoorbeeld ‘Na twaalf nederlagen op rij koos de trainer eieren voor zijn geld (en nam hij zelf ontslag)’ betekent iets als ‘wachtte de trainer niet af tot hij ontslagen werd’. Zelf weggaan is immers eervoller dan ontslag krijgen, en het behouden van zijn baan was toch al onbereikbaar geworden.

De uitdrukking eieren voor je geld kiezen is ontstaan omdat eieren van oudsher als dingen van weinig waarde werden gezien. Als datgene wat je écht wilde hebben (geld) niet beschikbaar was, dan nam je als betaling maar genoegen met iets wat in elk geval wél ruimschoots voorhanden was (eieren). Je koos dus eieren in plaats van geld. In Friesland was er in de zestiende eeuw zo’n groot gebrek aan geld dat men eieren als betaalmiddel gebruikte. De waarde van 1 stuiver correspondeerde met maar liefst 32 eieren.

Ook de variant appelen voor je geld kiezen kwam voor, omdat appels vroeger eveneens weinig waarde hadden. Daarom betekent de uitdrukking voor een appel en een ei ‘voor heel weinig, heel goedkoop’. Met appeltje-eitje is ‘een kleinigheid, een makkie’ bedoeld.