Waar komt 'Ben je belatafeld!' vandaan en wat betekent het?

'Ben je belatafeld!' betekent: 'Ben je gek geworden!'

Belatafeld is als grap ontstaan; het is een verbastering van belazerd, dat lange tijd als een erg grof woord werd beschouwd. Belazerd is afgeleid van de naam van Lazarus, een lepralijder die in het bijbelboek Lucas voorkomt. Lepra (melaatsheid) was een gevreesde besmettelijke ziekte die tot ver in de Middeleeuwen ook in Europa voorkwam. In de verbastering belatafeld zit het woord latafel, een ouderwets woord voor een commode.

Er zijn veel manieren om 'Ben je gek!' tegen iemand te zeggen. Enkele daarvan zijn:

• 'Ben je bekotebikkerd!' Herkomst onbekend. Koten was vroeger een spel dat kinderen op straat speelden, net als bikkelen. Wellicht dat deze spellen zijn gecombineerd tot bekotebikkeren. Overigens heeft er ook een Koos Kotebikker bestaan; hij was aan het begin van de twintigste eeuw een beruchte Rotterdamse crimineel/vechtersbaas. Of er een verband bestaat tussen bekotebikkerd en de naam Kotebikker is echter geheel onduidelijk.
• 'Ben je beseibeld!' Hierin zit het Jiddische woord seibel of zeibel ('rommel', 'zeurpiet, treuzelaar'), dat teruggaat op het Hebreeuwse zebhel ('mest, drek').
• 'Ben je besodemieterd!' Een sodomieter was een inwoner van de 'verdorven' stad Sodom; later werd het een grof woord dat 'homoseksueel' betekende. In het bijbelboek Genesis wordt verteld hoe Sodom door God werd vernietigd.
• 'Ben je bespoten!' Wellicht eigenlijk: heb je je laten natspuiten?
• 'Ben je besuikerd!' Mogelijk ook een verbastering van belazerd; het Woordenboek der Nederlandsche Taal vermeldt bij 'Ben je besuikerd': "als euphemistische verknoeiing van platte uitdrukkingen, die beteekenen: ben je gek?"
• 'Ben je betoeterd!' Betoeterd is een nevenvorm van beteuterd. Betoeterd is waarschijnlijk eveneens een eufemisme voor een grof woord als belazerd. Ook de variant 'Ben je nou helemaal een haartje betoeterd!' komt vaak voor; wat een haartje hier betekent, is onduidelijk; mogelijk betekent het niet meer dan 'een beetje'.
• 'Ben je krankjorum!' Mogelijk van het Duitse krank, waarvan dan een pseudo-Latijns woord is gemaakt door er -orum aan vast te plakken; misschien is er ook gedacht aan krankzinnig. Er kan eveneens een verband zijn met in de lorum, waarin lorum een verbastering is van delirium.
• 'Ben je van lotje getikt!' 
• 'Ben je (nou helemaal) van de pot gerukt!' De pot is hier een po waarop een klein kind zijn behoefte doet; oorspronkelijk werd waarschijnlijk bedoeld: 'Hoe kun je zo naïef (als een klein kind) zijn?'
• 'Ben je zestig!' Hierbij werd ofwel gedacht aan het feit dat iemands geestesvermogens op zijn zestigste een stuk minder zouden zijn geworden, óf aan de zestig narren van Athene, een genootschap van zestig mensen dat in het oude Athene allerlei kluchten bedacht en uitvoerde.