Wat betekent van lotje getikt zijn en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Als je zegt dat iemand van lotje getikt is, bedoel je dat iemand niet goed bij z’n verstand is, gek is, raar is.

Volgens het Etymologisch woordenboek van het Nederlands (EWN) is de uitdrukking van lotje getikt voor het eerst aan het einde van de negentiende eeuw in een tekst aangetroffen. Het bijvoeglijk naamwoord getikt (‘gek’) is uit deze uitdrukking voortgekomen.

Waar de uitdrukking van lotje getikt vandaan komt, staat niet vast, aldus het EWN. Lotje kan een verbastering van lorretje zijn, want aan het einde van de negentiende eeuw is ook de uitdrukking van lorretje getikt aangetroffen. Nog iets ouder is van lorretje gepikt, dat letterlijk ‘door de papegaai in het hoofd gepikt (en daarom niet goed wijs)’ betekende. Vermoedelijk hoorde gepikt, en niet getikt, oorspronkelijk in de uitdrukking thuis. Het EWN wijst in dit verband ook op oudere uitdrukkingen als je bent in je hersens gepikt (begin achttiende eeuw).

In het spreekwoordenboek van F.A. Stoett staan veel varianten van van lotje getikt, onder meer: van lorretje getikt/gepikt, van het haantje gepikt, van nolletje geprikt en in zijn kop geprikt.