Page 31 - OnzeTaal_sept2020_HR

Foto Amsterdamse stadhuis: Yair Haklai / bewerking: Onze Taal
NAMEN

Kremlin aan de Amstel

en paar weken geleden was het
weer raak. Een Nederlandse
E stad aan het water (Amsterdam
ditmaal) werd in een krant (de Volks-
krant ditmaal) vergeleken met een lo-
catie elders: ‘Kremlin aan de Amstel’.
De reden? Het bestuur in het linkse
Amsterdam gaat volgens de columnist
in kwestie wat minder voortvarend te
werk dan dat van een rechtse gemeen-
te als Amstelveen.
Was het in dit geval nog een buiten-
staander die met de bijnaam op de
proppen kwam, in Den Haag waren het noemd, omdat er veel criminaliteit is, maatregelen genomen werden, zei een
de plaatselijke politici zelf. Toen vorig met schietpartijen. Maar het gaat bij gemeentelijke politicus dat Rotterdam
jaar twee Haagse wethouders van cor- zulke vergelijkingen niet altijd om een daardoor dreigde af te glijden tot een
ruptie verdacht werden, dook de aan- negatieve eigenschap. Zo was Haarlem suffe provinciestad, een ‘Meppel aan
duiding ‘Napels aan Zee’ op: de Zuid- een eeuw geleden ‘Hollywood aan de Maas’. Het echte Meppel nam snel
Italiaanse stad is op dat punt berucht. het Spaarne’, volgens een recensent wraak: toen er kort daarop in het
Aardige typering, al getuigt het niet die aandacht besteedde aan het boek Drentse stadje geweldsincidenten
van veel aardrijkskundige kennis: het Haarlem filmstad: de stad was het waren, werd het ter plaatse prompt
echte Napels ligt óók aan zee. middelpunt van de Nederlandse film- ‘Rotterdam aan de Reest’ genoemd.
Als je zulke typeringen op een rij industrie. Of de échte Rotterdammers daar erg
zet, valt het op dat ze vaak dezelfde Een enkele keer ontstaat er een van geschrokken zijn, vermeldt de
structuur hebben: ‘stad X aan rivier (of soort namenduel. Toen er tien jaar ge- geschiedenis niet.
zee) Y’. Zo werd het Noord-Brabantse leden in Rotterdam tijdens bepaalde
Oss in 2019 ‘Chicago aan de Maas’ ge- grote evenementen zware veiligheids- RIEMER REINSMA

SPREEKWOORD

EEN ROEPENDE IN DE WOESTIJN

n augustus liet een medewerker van ment wordt hij beschreven als de per- dernis een pad voor onze God’”. Van
I de reddingsbrigade van een van onze soon wiens komst in het bijbelboek wie of wat die stem is, blijft nu ondui-
stranden weten dat hij zich soms ‘een Jesaja al ‘voorspeld’ is. De tekst van delijk.
roepende in de woestijn’ voelt. Als hij Jesaja 40:3 luidt in de Statenvertaling: Een roepende in de woestijn is desal-
badgasten waarschuwt dat de zee ge- “Een stem des roependen in de woes- niettemin een vaste uitdrukking gewor-
vaarlijk is, luisteren sommigen van hen tijn: Bereidt den weg des HEEREN, den. Het is opmerkelijk dat de betekenis
niet en gaan ze alsnog te ver in zee. maakt recht in de wildernis een baan ‘iemand naar wie niet wordt geluisterd’
Voor zijn gevoel wordt hij genegeerd, voor onzen God!” is ontstaan. Er is immers wél geluisterd
terwijl zijn boodschap juist heel belang- Het is echter zeer de vraag of hier naar Johannes de Doper. Kennelijk riep
rijk is. Dat laatste is precies de beteke- wordt voorspeld dat iemand (Johannes de uitdrukking het beeld op van een
nis van een roepende in de woestijn. de Doper) zijn stem zou laten horen lege woestijn, waar nauwelijks levende ONZE TAAL 2020 — 9
Deze uitdrukking is ontleend aan de in de woestijn. De oorspronkelijke He- wezens te zien zijn. Je kunt er wel iets
Bijbel. Met de roepende in de woestijn breeuwse tekst van Jesaja kan namelijk roepen, maar er is niemand die je hoort.
wordt Johannes de Doper bedoeld. Hij ook anders geïnterpreteerd worden. In
preekte in het woestijngebied aan de de Nieuwe Bijbelvertaling staat: “Hoor,
benedenloop van de Jordaan over de een stem roept: ‘Baan voor de Heer een
komst van Jezus. In het Nieuwe Testa- weg door de woestijn, effen in de wil- TAALADVIESDIENST
31