Page 10 - OnzeTaal_nov2019_HR

LEZERSPOST

Reacties en signalementen naar: redactie@onzetaal.nl, of Redactie Onze Taal, Paleisstraat 9, 2514 JA Den Haag.
Formuleer uw bijdrage kort en bondig, bij voorkeur in niet meer dan 250 woorden.

WOORDEN VOOR (GEEN) toneelscriptschrijver juist een cruciale
VLEES [1]: PIG EN PORK rol spelen, en ik er heel bewust gebruik
TOM METSELAARS - WEERT van maak. Op het toneel is het effect
misschien nog wel belangrijker dan in
n zijn artikel ‘Vegaburgers en blije het dagelijks leven, omdat je hints aan
I kippen. Woorden voor (geen) vlees’, het publiek geeft dat er een aarzeling,
in het oktobernummer, schrijft Erik wending of anderszins betekenisvolle
Schumacher dat er dierenrechtenacti- uiting gaat komen.
visten zijn die beweren dat de waar- Ik heb mijn bewerking van Bram
heid omtrent de herkomst van vlees Stokers Dracula erop nageslagen, en het
verdoezeld wordt door de manier woordje eh blijkt er 29 keer in voor te
waarop we erover praten. Als voorbeeld komen. Als illustratie een stukje waarin
hiervan haalt hij aan dat de Engelse de vampier zijn ‘gast’ Jonathan betrapt
taal verschillende benamingen han- in een verboden kamer. Misschien
teert voor het dier en het vlees van overdrijf ik hier wel een beetje, maar
het dier als dit eenmaal bereid is (pig alle eh’s helpen om aan te geven hoe
wordt pork, cow wordt beef en calf benauwd Jonathan het krijgt.
wordt veal) – overigens zonder te sug-
gereren dat dit te maken zou hebben zelfs grappige benamingen te beden- Jonathan: Waa … help. Graaf? Bent
met het scheppen van een “mentale ken, zoals Little Willies (voor salieworst- u het?
afstand tot het geslachte wezen”. Waar jes), accept gyros (spreekt voor zich), Dracula: Wellicht verwachtte u
zouden die Engelse woorden vandaan vegeterriër (hotdogs) en respeck (spek- iemand anders?
komen? blokjes). Jonathan: Ja eh … Nee hoor. Wie
In Britain. The Country and its People Respect! zou dat moeten zijn … Ik ben eh
van James O’Driscoll (1995), een boek … verheugd u weer te zien.
over de Britse zeden en gewoonten, Dracula: Ha! Verheugd.
staat (in vertaling van ondergeteken- MUG Jonathan: Nou ja, eh …
de): “Het vóórkomen van twee woor- JAN SCHREEL - MALDEN Dracula: U was misschien verdwaald,
den voor de grotere boerderijdieren in heer Jonathan?
het moderne Engels is het resultaat oals altijd heb ik met veel plezier Jonathan: Nee, ik eh … ja. Ik heb
van het klasse-onderscheid dat is Z en interesse uw maandblad gele- geslaapwandeld denk ik. Zo kwam
ontstaan door de verovering door de zen. Het leuke artikel van Hans Beelen ik hier terecht, ja.
Normandiërs [in 1066 – TM]. Er zijn en Nicoline van der Sijs over het woord Dracula: U hebt al slaapwandelend
woorden voor de levende dieren (bij- mug (in het oktobernummer) trof mij een opstapje gezocht … en de
voorbeeld cow, pig, sheep), die hun extra omdat ik, geboren West-Vlaming, sleutels van het rekje geplukt?
oorsprong vinden in het Angelsaksisch, opgegroeid in Oostende en al ruim vijf- Jonathan: Ja gek eigenlijk wel.
en er zijn woorden voor het vlees van tig jaar woonachtig in Nederland, er een
deze dieren (beef, pork, mutton), die variant op het woord mug in tegenkwam
oorspronkelijk uit het Frans komen die ik alleen uit Oostende kende maar
dat de Normandiërs meebrachten naar die blijkbaar ook in de Hoeksche Waard
Engeland. Alleen de Normandiërs aten voorkomt. Daar gebruikt men kennelijk
normaal gesproken vlees, de arme de woorden langpôôt of meezek. In het
Angelsaksische boeren niet!” plat Oostends (enkele vrienden van mij
spraken het perfect) wordt een mug
aangeduid met meezje, en een muggen-
WOORDEN VOOR (GEEN) steek met meezjebeete. En je kon je
VLEES [2]: LITTLE WILLIES beschermen met een meezjenet. Het
INEKE KAREMAKER - AMSTERDAM Oostends woordenboek van Roland
Desnerck beschrijft het. Ik vermoed
et veel plezier las ik het artikel geen connecties tussen Oostende en de
M ‘Vegaburgers en blije kippen. Hoeksche Waard; wellicht is dezelfde
Woorden voor (geen) vlees’. Daarin valt
dialectvariant op twee plaatsen los van
ONZE TAAL 2019 — 11 tegen vegetarische producten met na- ‘BETEKENISLOZE’ WOORDEN
te lezen hoe er bezwaar wordt gemaakt
elkaar ontstaan.
men die aan vlees doen denken, zoals
vegaburger. Als ervaren vegetariër wil
ik de Vegetarische Slager toch in het
WILLEM VAN DE VIS - GRONINGEN
zonnetje zetten, omdat hij vanaf de
euk, dat stuk van Berthold van
eerste protesten vanuit vlezige hoek
met creativiteit heeft gereageerd. Eerst L Maris in het oktobernummer over
door veel k’s in zijn producten te ver- de betekenis van ‘betekenisloze’ woor- Jonathan Harker (hier gespeeld door
vangen door ck’s (kipstuckjes, roock- den, zoals eh. Ik sprong gelijk op, omdat Keanu Reeves in de film Bram Stoker’s
10 worst), en later ook door originele en zulke woorden voor mij als amateur- Dracula uit 1992): eh-zegger.