Page 19 - OnzeTaal_nov2018.indd

aanwezigheid van daardoor verraadt dat men die oude - Overdag ben ik veel bezig met mijn ‘hoofd’ en daarom
betekenis niet meer altijd aanvoelt. Ik wil aannemen dat vond ik het des te prettig om ook eens een keer (...).
dat ook voor Karel van het Reve gold.
Ik heb de indruk dat des te + stellende trap iets vaker op
BELGISCHE SITES Belgische sites gevonden wordt dan op Nederlandse,
Intussen zijn we dertig jaar verder. Het Karel-van-het- maar zeker niet exclusief: ook onder Nederlanders moet
Reve-gebruik van des te zie je vaker. Ik hoef geen voor- de nieuwe constructie al vrij ver voortgeschreden zijn.
beelden te geven. De (voorspelbare) teloorgang van des
te vertoont nu ook een ander verschijnsel: dat na des te NIET SLECHTER
lang niet altijd meer een vergelijkende trap (compara- Voorlopig lijkt het verschijnsel zich vooral voor te doen
tief) opduikt. Het eerste geval dat mij opviel, luidde: bij woorden met twee of meer lettergrepen. Ik heb nog
niet kunnen vinden: des te duur of des te lang. Maar toch
des te opvallend al wel:

Een enkel voorbeeld zegt niet veel; het kan een typfoutje De prestatie van Thibeau was des te mooi, omdat
zijn. Maar zoek eens met Google op bijvoorbeeld des hij (...).
te opvallend, des te merkwaardig, des te bijzonder, des te
ongewoon, des te prettig, des te goedkoop, en u zult het Persoonlijk blijf ik bij mijn intussen wel ouderwets te
met me eens zijn dat het verschijnsel allang niet meer noemen standpunt dat des te een oorzakelijk verband
uitzonderlijk is: moet leggen, en gecombineerd moet worden met een
vergelijkende trap. Maar ik besef dat de taal me als het
- De tweespalt is des te opvallend omdat het gaat om ware door de vingers glipt en inmiddels één of twee sta-
twee zusterpartijen. tions verder is dan ik. En dat de verandering van des te,
- Dat is des te merkwaardig omdat het de enige partij zodanig dat het niet langer oorzakelijk verwijst en dat
is die kritisch staat tegenover de Europese Grondwet. een vergelijkende trap niet langer nodig is, organisch
- De wijn is een droge witte wijn, in zeer kleine hoe- voortvloeit uit de veroudering van de genitief des. En als
veelheden geproduceerd, wat hem des te bijzonder een taal zo organisch verandert, dan wordt ze daar niet
maakt. slechter van. 
- Deze toestand is des te ongewoon daar in vele geval-
len de eerste termijn niet omwille van een fundamen-
tele reden is verstreken.

YPE

ONZE TAAL 2018 — 11

19