Page 16 - OnzeTaal_nov2018.indd

Iemand kan in zijn Nederlands voor de aardigheid De afwisseling van Nederlands en Berber is hier schijn-
even een vaste uitdrukking uit een vreemde taal gebrui- baar willekeurig. Dat lijkt op hoe Nederlandse Marok-
ken, bijvoorbeeld wie geht’s, excusez-moi of molto bene, kanen vaak onder elkaar praten: ze gaan schijnbaar
zonder verder erg vaardig te zijn in het Duits, Frans of willekeurig heen en weer tussen het Nederlands en het
Italiaans. Berber of het Marokkaans-Arabisch. In dit tekstje is het
Antwerps de taalvariant die de “buurvrouw” in de mond
PARODIE gelegd wordt. Of de schrijver ervan zelf ook weleens
De talen die in een meertalige internettekst voorbijko- Antwerps praat, kun je uit dit fragment niet goed op-
men, zijn dus niet altijd ook de talen die de schrijver van maken. Misschien wel. Hij lijkt het Antwerps in ieder
het tekstje van huis uit spreekt. Soms wordt een taal geval behoorlijk goed te kennen.
heel duidelijk opgevoerd als de taalvariant van anderen,
van een andere groep, een groep waar de schrijver zelf SPEL
niet bij hoort, en misschien ook niet bij wíl horen. Het In het artikel over de internettaal van Marokkaanse
taalgebruik van de ander wordt dan geparodieerd. meisjes signaleert Kossmann nog iets anders. De meis-
Jongeren zijn daar heel erg goed in. Een fraai voor- jes die op Chaima.nl onder elkaar over van alles en nog
beeld van zo’n meertalige parodie is te vinden in een wat schrijven, doen dat vrijwel altijd in het Nederlands.
artikel dat Maarten Kossmann, hoogleraar Berber- Maar af en toe vermengen ze dat met kleine woordjes uit
studies, vorig jaar publiceerde in Nederlandse taalkunde. het Berber en het Marokkaans-Arabisch. Lidwoorden,
Hij citeert daarin twee Marokkaanse meisjes die op voorzetsels, vraagwoorden, dat soort dingen. Daarmee
Chaima.nl, een website voor jonge Marokkaanse vrou- geven ze hun Nederlands een Marokkaans kleurtje.
wen, stoere Marokkaanse jongens imiteren. Dat doen Het leuke is dat ze verschillende stijlen gebruiken.
ze tamelijk virtuoos: Als ze serieus willen overkomen, gebruiken ze die kleine
Marokkaanse woordjes niet en schrijven ze correct
- ewa hoe is het broeder?? Nederlands. Gebruiken ze de Marokkaanse woordjes wél,
- Gaat goed HMDl alleen deze chik’s hieró plakken dan is er, volgens Kossmann, sprake van een heel ander
als de Kénker! Wejoow niet meer gezond man. Hoe register: grappig, ironisch, speels, nonchalant, vrolijk-
gaat het met jou dan? baldadig. De spelling en grammatica van het Nederlands
- goed hamdll heb je izjen relatie nigh?? worden dan niet al te serieus genomen. Een voorbeeld
- Izen? Ik heb er 20. daarvan is:
- eyow. gataarr a broeder gatarrrr
- Je wait ’t. Ie shek? Shien chick aan de haak Oepaaaaaaaaaa wajoow me moeder wilt me naar gek-
geslagen nigh? ken tehuis sturen wollah ik zit bhel shi zombi achter
de laptop (...)
Er komen in dit dialoogje veel Marokkaanse woorden
voorbij. Sommige komen uit het Berber (B), andere uit “Wollah” is, zagen we al, een uitroep (letterlijk: ‘bij
het Marokkaans-Arabisch (MA), weer andere komen in God!’), “bhel” betekent ‘als’ en “shi” ‘een of andere’.
beide talen voor (B/MA): Hetzelfde meisje schrijft op een ander moment: “Het
spijt me heel erg maar ik zal vandaag ook niks kunnen
ewa nou (B/MA) plaatsen. Ik ga weg, en ik zal de hele dag niet thuis zijn.”
HMDl/hamdll al-hamdu l-illah (‘God zij dank, Vlekkeloos Standaardnederlands.
gelukkig’; MA) In dat grappige, baldadige register is meertaligheid
wejoow wow! (B/MA) vaak een spel. Een van de spelletjes die dan worden ge-
izjen/izen een (B) speeld, is de omdraaiing van een bekende zegswijze. Als
nigh vraagwoordje (B)
eyow wow! (B/MA)
gata(a)r gaaf (MA) De hatelijke boodschap
ie shek en jij? (B)
shien een (B) wordt verpakt in pseudo-
gemoedelijk dialect.
Het stoerejongensdialoogje van de Marokkaanse meisjes
bevat ook een stukje Haags dialect: “deze chik’s hieró
plakken als de Kénker”. Het is dus een viertalige paro-
die. En als je “chi(c)k” als een Engels woord ziet, kom je op Geenstijl.nl iemand heeft geschreven “Er goat naits
zelfs uit op vijf talen! boo’m Groningen”, dan reageert een ander daarop met:
Nog een voorbeeld van Nederlands met migrantentaal “Als die bodemdaling een beetje doorzet, goat alles
en dialect: boo’m Groningen.”
Dialecten lenen zich ook prima voor ironie:
Ik weet nog ene keer jewid beba stiekem ahorie gha
ONZE TAAL 2018 — 11 Een deel van deze anekdote wordt in het Berber verteld: Dit is geen Brabants van Brabanders-onder-elkaar. Het
tadath. Onze buurvrouw kwam gewoon gluren via de
Da hedde gij goe gezien knul. Veel afvalligheid. Sneu
alleen, dat ze dat zelf nog niet weten. Maar 1% ware
opening n tawath n jardha. “Mor aléé, da kunde na
toch nie menen? AGHmed, wa doede gij na. Ocharme
moslims betekent nog altijd 10.000 koppen met radi-
da beeske ...” Ik ging stuk!
cale ideeën. Dat vind ik nog best wel veul.
pakt in pseudo-gemoedelijk dialect.
jewid beba bracht papa
ahorie gha tadath een schaap naar huis (om voor is ironisch Brabants: de hatelijke boodschap wordt ver-
Zo is er van alles mogelijk. Meertaligheid kan zelfs

het offerfeest te slachten) bijdragen aan een mooi eindrijm: “Bob zegt houdoe en
16 n tawath n jardha van de tuindeur may the force be with you.” 