Page 21 - 03 Onze Taal mei-juni THEMA Taal en dier 2025 HR

Vertaalpodcast Citaat

Praten over vertalen “ De Bijbel moet niet worden aangepast
aan het niveau van de lezer, maar de
lezer moet worden opgetrokken tot het
Wat speelt zich af achter taal en vertaalethiek, en
de schermen van een over hoe AI, activisme niveau van de Bijbel.”
vertaalde roman? In de en literatuur samen-
podcast Vertaalstemmen komen in het vertaalvak. Na drie jaar ‘taalkundig onderhoud’ aan de Staten-
gaat vertaler en inter- De podcast is onder vertaling presenteert de Gereformeerde Bijbelstichting
viewer Ralph Aarnout in andere te beluisteren een nieuwe versie van het Marcusevangelie: voorzichtig
gesprek met collega- op Spotify en Apple opgefrist, zodat misverstanden worden voorkomen,
boekvertalers over hun Podcasts. maar het statige ‘taalkleed’ toch intact blijft.
werk, de boeken die ze
vertalen én de wereld
daarachter. Hoe vind je
de perfecte toon, het
juiste ritme of dat ene Cijfer
woord dat in het Neder-
lands precies hetzelfde woorden zijn door de
voelt als in het origineel? Amerikaanse regering-

De a everingen gaan over 250 Trump aangemerkt als
persoonlijke verhalen, onwenselijk of dubieus,
scherpe inzichten over en de lijst groeit. Het gaat
veelal om termen die als
te ‘woke’ worden gezien, zoals queer, pregnant people
(‘zwangere mensen’), maar ook bijvoorbeeld Gulf of
Mexico (zie ook het artikel op blz. ).

Kunstmatige intelligentie Documentaire

Onderzoek naar Taalgesprekken in de VS

metafoor-vertalingen De nieuwe documentaire Rebel With a Clause
(‘rebel met een zin’ – een woordspeling op
de film Rebel Without a Cause, ‘opstandige

Le ie Dorst (Universiteit Leiden) heeft een Vidi-beurs jongere’) volgt taalenthousiasteling Ellen Jovin
ontvangen om te onderzoeken hoe goed machinevertaal- tijdens haar unieke missie: met een opklapbare
programma’s zoals Google Translate en ChatGPT ‘grammatica-tafel’ reist ze door alle vijftig
omgaan met metaforen. Regelmatig slaan zulke syste- Amerikaanse staten om met voorbijgangers
men namelijk de plank mis bij beeldspraak. Een uitdruk- te praten over de Engelse
king als ‘Keep your voice down’ wordt dan bijvoorbeeld taal, interpunctie en stijl.

veel te le erlijk vertaald met ‘Hou je stem laag’ in plaats De documentaire volgt
van de echte betekenis: ‘Praat niet zo hard.’ Jovin terwijl ze in gesprek
Dorst onderzoekt welke metaforen problematisch zijn, gaat met mensen van alle
hoe zulke fouten ontstaan en of gebruikers ze eigenlijk leeftijden en achtergronden
wel als fouten ervaren – of dat ze juist mooi en diepzinnig over allerhande taalkwes-
gevonden worden. ‘Hij kroop onder mijn huid’ is bijvoor- ties: van de juiste plek voor

beeld een le erlijke vertaling van het Engelse ‘He got een komma tot een zin
under my skin’: het betekent dat iemand je op de zenu- beginnen met en.
wen werkt. Uit een eerdere vragenlijst bleek dat mensen De film ging in de VS in
dat juist creatief vonden. Dorst wil ook onderzoeken of première. Meer informatie:
dit alles meespeelt in taalverandering. Rebelwithaclause.com.

Onze Taal 21

2
5

2
:
1
0
9
-
OT_0325_20-21_Taalnieuws.indd 21
OT_0325_20-21_Taalnieuws.indd 21 2 29-04-2025 10:23 3
0
2
0
4
-