Page 20 - 03 Onze Taal mei-juni THEMA Taal en dier 2025 HR

Taalnieuws

Dierentaal

Complexe kreetcombinaties bij bonobo’s

Bonobo’s blijken verschillende nieuwe boodschap die aangeeft:
kreten te kunnen combineren tot ‘Ik ben de baas.’
iets met een nieuwe betekenis, In de taalwetenschap heet
blijkt uit onderzoek dat afgelopen zoiets een ‘niet-triviale compo-
april in het wetenschappelijk sitionele combinatie’: iets dat
tijdschrift Science werd gepubli- méér is dan een soort opsomming.
ceerd; dat is iets dat tot nu toe Denk aan het verschil tussen
alleen bekend was bij mensen ‘blonde danser’ (iemand is blond
(zie ook het artikel op blz. ). én danser) en een ‘slechte danser’
Bijvoorbeeld: een piepje (‘ik wil (iemand is een danser maar is daar
iets’) plus een sociaal fluitje (‘laten slecht in – maar kan wel goed zijn
we bij elkaar blijven’) wordt in een in iets anders). Precies dat soort Foto: Pixabay
gevoelige situatie, zoals paringen betekeniscombinaties lijken nu
of machtsvertoon, ineens een dus ook bij bonobo’s te bestaan.

Streektaalpodcast Kunstproject

Op zoek naar dialect Honderd dagen

Van Haagse ko etenten tot Katwijkse vissers: in de lang ‘Klein geluk’

nieuwe podcastserie Spreek de streek gaan wetenschaps-
journalist Mathilde Jansen en actrice Charlene Sancho
op ontdekkingstocht door Zuid-Holland, op zoek naar Vanaf mei duikt er in Friesland honderd dagen
het verhaal achter de vele dialecten in de provincie. lang iedere dag een nieuwe literaire tekst op over

In vijf a everingen praten ze met dialectkenners, alledaags geluk. Hoe verschijnen die? “Op honderd
muzikanten en inwoners over het verleden, heden en verschillende manieren”, zegt Berber van Oyen,
de toekomst van streektaal. Allerlei onderwerpen mede-organisator van het project. Ze duiken
komen aan bod: het platte Rotterdams (inclusief de bijvoorbeeld op als een tekst in de natuur, een
‘natte t’), de kustdialecten die gevormd zijn door het liveoptreden, een braillekaart – of zelfs met de
vissersbestaan, en de taal van het Binnenhof in Den menselijke huid als canvas. “We deden een oproep
Haag. voor iemand die open zou staan voor een literaire
De podcast is een initiatief van Erfgoedhuis tatoeage en we kregen bijna reacties, dus we
Zuid-Holland en is onder andere te beluisteren op hadden haast keuzestress,” lacht Van Oyen.
Spotify en Apple Podcasts. De teksten verschijnen niet alleen in verschil-
lende vormen, maar ook in verschillende talen:
Nederlands, Fries, maar bijvoorbeeld ook
Nederlandse Gebarentaal. En ook de locatie
verschilt dus per dag. Van Oyen: “We willen alles
Foto: Florentien van der Marck telkens de dag van tevoren een hint; op de dag
zo veel mogelijk een verrassing houden. Je kunt
je inschrijven voor de nieuwsbrief, en dan krijg je
zelf wordt de precieze locatie van de tekst pas
bekendgemaakt.” Je hoeft niet in Friesland te
wonen om het project te kunnen volgen: alles
verschijnt ook op de website.
Het project ‘Klein geluk’ is te volgen via

Wetenschapsjournalist Mathilde Jansen en Kleingeluk.frl.
actrice Charlene Sancho

20 Onze Taal

2
5

:
2
1
0
9
-
OT_0325_20-21_Taalnieuws.indd 20
O T _ 0 3 2 5 _ 2 0 - 2 1 _ T a a l n i e u w s. i n d d 2 0 2 29-04-2025 10:23 3
0
2
0
4
-