Page 25 - 03 Onze Taal mei-juni THEMA Taal en dier 2025 HR

De Nederlandse regering verbastering was van de naam van slechts één etnische
groep in het land (zij het de grootste): de Bamar.

heeft liever ‘The Netherlands’ Kalkoen
dan ‘Holland’. Het bekendste recente geval van landnaamverandering is
wellicht Türkiye, de naam die de regering van president
Recep Erdo an sinds december 2021 internationaal
promoot voor het land dat we toch nog vooral kennen als
Turkije. Ook hier speelt branding een rol: Turkije wil graag
dat nationale producten over de hele wereld onder dezelfde
vertalingen (zoals Ivoorkust of Ivory Coast), net zoals naam verkocht worden. Een bijkomend argument is dat de
de regering van Kaapverdië de Verenigde Naties heeft Engelse naam Turkey ook ‘kalkoen’ betekent.
verzocht om uitsluitend de Portugese naam Cabo Verde Maar vooral is deze wijziging onderdeel van de bredere
te gebruiken. Een belangrijk argument hiervoor is inter­ ‘Nieuw Türkiye’­campagne van de Turkse regering. Die pleit
nationale herkenbaarheid: als je als land aantrekkelijk voor namelijk voor een herwaardering van wat ze beschouwt
toeristen wilt worden, of als je wilt dat je lokale producten als ‘traditionele Turkse waarden’: godsdienst en andere
overal worden verkocht, is het voordelig als iedereen religieuze aangelegenheden. De naam symboliseert dus een
dezelfde naam gebruikt. breuk met de seculiere koers die honderd jaar geleden werd
Dergelijke overwegingen spelen ook mee in de lobby die ingezet door de eerste president Kemal Atatürk.
de Nederlandse regering sinds 2020 voert om de variatie Geografische namen zijn dus niet politiek neutraal,
in de internationale naamgeving van het eigen land te maar vaak juist een politiek middel. Zodra een land te
beperken: liever The Netherlands dan Holland. Dat laatste benoemen valt met meer dan één naam, neem je in je
is juist de naam die in de meeste landen lijkt te worden eigen keuze onvermijdelijk een politieke positie in. ■
herkend (Olanda, Olandia, Gollandija, Oranda), terwijl
The Netherlands ook wel wordt vertaald als bijvoorbeeld
Pays­Bas of Países Bajos. Maar hier is nog een sentiment
dat meetelt: Holland verwijst in Nederland naar slechts Welke naam moet je kiezen?
twee provincies: Noord­ en Zuid­Holland. Hier weegt de
wens tot internationale herkenbaarheid kennelijk niet op
tegen het feit dat pakweg Limburgers of Groningers ook In het Nederlands wordt de naamgeving van buiten-
in het buitenland liever niet voor Hollanders worden landse landen of plaatsen niet afgedwongen. Er zijn
aangezien.
geen ‘officiële namen’; je kunt hetzelfde water de
Koloniale naam Golf van Mexico of de Golf van Amerika noemen, en
hetzelfde land Kaapverdië of Cabo Verde, zonder dat
In België is er vanwege de taalstrijd natuurlijk van alles de namenpolitie bij je aanklopt.
vastgelegd over de talen waarin plaatsnamen worden De Nederlandse Taalunie, de Nederlands-Vlaamse
weergegeven in het publieke landschap. Nog in 2023 was instelling die onder andere de officiële spelling regelt,
er een relletje toen het Vlaamse Agentschap Wegen en heeft weliswaar ook een ‘Commissie Aardrijkskundige
Verkeer resoluut koos voor de Franse plaatsnaam Liège op Namen’ die op een website bijhoudt welke naam
een wegwijzer die in het Vlaamse taalgebied stond, en niet buitenlandse landen, steden en wateren in het
voor Luik. De toenmalige minister van Mobiliteit liet de Nederlands krijgen. Maar anders dan de spelling heeft
bordjes snel weer aanpassen. deze lijst geen kracht van wet. Van de in dit artikel
Een gelijkaardig dispuut was er in datzelfde jaar in genoemde landen heeft in die lijst alleen Myanmar de
Nieuw­Zeeland. Daar werd geprobeerd om te reo Māori – de door de lokale overheid gewenste vorm. Ivoorkust,
taal van de Maori’s – meer zichtbaarheid te geven via Kaapverdië en Turkije zijn niet aangepast. Côte
tweetalige verkeersborden, maar die pogingen werden in d’Ivoire, Cabo Verde en Türkiye worden wel genoemd,
de kiem gesmoord, wegens ‘niet prioritair’ en ‘onveilig’. maar alleen als “plaatselijke” vorm. Omgekeerd wordt
En er zijn nog andere overwegingen die een rol kunnen Birma bij Myanmar genoemd als “historische” naam.
spelen. Zo kondigde koning Mswati III van Swaziland in Op de website (te vinden op Namen.taalunie.org)
2018 aan dat de officiële naam van zijn land werd gewijzigd worden ook de criteria genoemd voor de keuze van
in Eswatini, een naam uit de eigen taal siSwati, die ‘land een bepaalde naam. De mening van buitenlandse
van de Swati’ betekent. In dit geval was het vooral de politici hoort daar niet bij; het belangrijkste is hoe
bedoeling om afstand te nemen van de koloniale naam. Iets gangbaar een naam is. Kennelijk zijn er volgens de
dergelijks speelde een rol toen de militaire junta van Birma commissie genoeg Nederlandstalige media over-
in 1989 besloot hun land Myanmar te noemen – de naam gestapt op Myanmar, maar is dat niet gebeurd bij de
Birma werd te veel geassocieerd met de Britse koloniale andere namen.
overheersers van weleer. Al speelde hier ook mee – verge­
lijkbaar met Holland – dat Birma (of Burma) een Britse

Onze Taal 25

5
2

:
2
0
9
9
-
OT_0325_24-25_Golf van Mexico.indd 25
O T _ 0 3 2 5 _ 2 4 - 2 5 _ G o l f va n M e xi co . i n d d 2 5 2 29-04-2025 09:28 8
0
2
0
4
-