Page 23 - OnzeTaal_jan2021_HR

nen ooit kinderen waren, zodat ze eigenlijk niets meer tische – én doorzoekbare! – database met voorbeelden.
over hun taal hoeven te leren wanneer zulke nieuwe Dat maakt internettaal minder afgeschermd dan gebrui-
kennis opdoen moeilijk wordt. Toch? kelijk is voor slang, en dat maakt, op zijn beurt, inter-
Ach, was het maar zo’n feest! Maar nee. Ook ik heb nettaal eigenlijk heel erg leerbaar.
als kind zó veel geleerd over het Nederlands en het En- Op basis van voorbeelden kunnen we namelijk rela-
gels dat ik het vloeiend ging spreken, maar toch was ik tief gemakkelijk afleiden wat een woord betekent. Als
niet helemaal voorbereid op de versies van het Engels en een smurf ‘een taart gaat smurfen in de oven’, dan kun-
het Nederlands die ik later zou tegenkomen. Dat gevoel nen we in een oogwenk raden dat smurfen hier waar-
is vast ook herkenbaar voor Randstedelingen die in schijnlijk ‘bakken’ betekent, dankzij alle woorden erom-
heen. En zo kunnen we dus ook afleiden uit ‘Ik stuur je
Wie nog niet weet dat swag het een dm’ en ‘Lees je dm!’, dat een dm een soort van ge-
schreven bericht is. Dat vermoeden kunnen we nu snel-
nieuwe ‘cool’ of ‘mieters’ is, ler dan ooit bevestigen door nog meer voorbeelden op te
zoeken, tot we genoeg gezien hebben om zelf dm, een
heeft de boot al gemist. acroniem voor direct message, min of meer correct in een
zin te gebruiken (wat weer een nieuw voorbeeld aan de
database toevoegt). En dat alles zonder ook maar één
keer lullig aan iemand te hoeven vragen wat een dm is!
Vlaanderen horen dat koffie uit ‘tassen’ gedronken Let wel: dat hele proces gaat vlotter of trager afhankelijk
wordt, en de cafeetjes geen ‘spa blauw’ maar ‘plat water’ van hoeveel je al weet. Een zin vol slangwoorden die je
hebben, of voor alle (jong)volwassenen die al eens in niet kent, leest een beetje als ‘een smurf smurfen in de
aanraking gekomen zijn met ‘slang’. Straattaal en jon- smurf’, en je moet ook maar zin hebben om dat te gaan
gerentaal zijn goede voorbeelden van slang, maar ook ontcijferen. Maar dankzij die enorme database van voor-
internettaal zou onder die noemer kunnen vallen. beelden kan zelfs dat dus in principe wel.

ONDERSCHRIFT BEDENKEN PLOTTWIST
Nieuwe slangwoorden rollen zowat aan de lopende band Die internetdatabase kan ook een antwoord bieden op de
binnen, en verliezen al heel snel hun ‘swag’. Wie nog vraag of iemand ooit te oud is om nieuwe dingen te leren
niet weet dat swag het nieuwe ‘cool’ of ‘mieters’ is, heeft over taal. Uit onderzoek naar internettaal blijkt inder-
bijvoorbeeld de boot al gemist, want ook swag is alweer daad dat ‘volwassenen’ minder gemakkelijk meegaan
op z’n retour. Op het internet – en misschien ook dóór met nieuwe trends. Maar – en hier komt de plottwist! –
het internet – is de snelheid van slang al helemaal niet het onderzoek geeft ook aan dat we talige volwassenheid
bij te houden. misschien niet altijd te strikt in termen van biologische
Een mooi voorbeeld daarvan is de frase caption dit, leeftijd moeten beschouwen, maar ook in termen van
waarmee internetters hun volgers verzochten om een hoelang iemand al meedraait in een taalgemeenschap.
leuk onderschrift te bedenken bij een foto. In 2019 werd Met andere woorden: de onveranderlijke, vastgeroeste
caption dit op grote schaal vervangen door sco pa tu ma- woordkeuzes en taalpatronen komen er pas bij de twit-
naa. Waar dat precies vandaan komt, is niet helemaal teraars die al een tijdje rondfladderen, maar bij onze
duidelijk. We weten enkel dat sco pa tu manaa voor het intrede op Twitter zijn we allemaal – of we nu 8, 18 of 80
eerst op Twitter verscheen in mei 2019, en voorkomt in zijn – nog piepjong, en kunnen we best nog nieuwe
een nummer van een Ghanese rapper die wel vaker ge- dingen leren. 
brabbel in zijn teksten verwerkt. Het duurde vervolgens
slechts een paar maanden voor sco pa tu manaa op Twit-
ter alweer vervangen werd door bomboclaat. De oor- (advertentie)
sprong daarvan is al even onduidelijk – het zou een
Jamaicaanse vloek zijn die dankzij Twitter massaal
verkeerd begrepen werd als een synoniem van sco pa tu
manaa. Wie op de hoogte wil zijn van internetslang,
moet dus echt in een ijltempo het verband leggen tussen
soms totaal ondoorzichtige woorden en hun nieuwe
betekenis, zonder dat het ooit helemaal duidelijk wordt
waarom er nu weer een nieuw woord is, en waarom we
Ledenkorting:
het oude niet meer gebruiken.
van € 17,50
voor
EEN TAART SMURFEN
Dat slangwoordenschat voor veel mensen onbegrijpelijk € 15,00
is, is net het hele punt. Het probleemloos kunnen ge-
bruiken van slang plaatst mensen binnen een groepje
van ingewijden (de echte ‘memebazen’), en onder- Waarom een zeemeermin
scheidt hen van buitenstaanders (de euh … memewerk- geen zeemeerman heet
nemers?). Zodra er te veel mensen kunnen meepraten,
komt er juist weer een zucht naar een nieuwe term, zo- Een vrolijk geïllustreerd kinderboek (bij elk praatje ONZE TAAL 2021 — 1
dat die exclusief blijft. een plaatje) vol opmerkelijke, leuke en gekke
Maar dat betekent helemaal niet dat het hopeloos is verhalen over vijftig heel gewone woorden, zoals
voor die hunkerende buitenstaanders. Wat internettaal september, drop, kiwi, verdieping en pyjama. Leuk
een bijzondere vorm van slang maakt, is dat het voor- en leerzaam, voor kinderen vanaf 9 jaar. 120 blz.
namelijk geschreven wordt. Een gevolg daarvan is dat Harde kaft. Te koop in de webwinkel van Onze Taal:
iedereen met een internetverbinding en wat sociale- Onzetaal.nl/zeemeerman
mediaprofielen in principe toegang heeft tot een gigan- 23