Page 8 - OnzeTaal_febmrt2021_HR

LEZERSPOST

Reacties graag naar: redactie@onzetaal.nl, of Redactie Onze Taal, Paleisstraat 9, 2514 JA Den Haag.
Formuleer uw bijdrage kort en bondig, bij voorkeur in niet meer dan 250 woorden.

EENVOUDIGE TAAL In dat artikel wordt een opdracht woorden met zo’n a-b-a-structuur zijn.
J.G. LOOGMAN - LUXEMBURG omschreven uit dat zogenoemde Bal & Hier heb ik er een paar: woningwet-
Spriet Spel (waarbij Bal staat voor een woning (Van Dale: “Volgens voorschrift
n het inleidende artikel ‘Jaarthema dik en Spriet voor een dun persoon): van de woningwet, met overheidskapi-
I 2021: Duidelijke taal’ (Onze Taal janu- “Bal en Spriet willen samen sporten in taal gebouwde, voor verhuur bestemde
ari) wordt het volgende fragment uit het park. Hoe doe je dat? Kies beiden woning”), zandbakzand (ook bekend als
een ‘persconferentie coronavirus in een manier om te gaan sporten”, met ‘speelzand’) en bedrijfskledingbedrijf.
eenvoudige taal’ geciteerd: “Mensen als de drie keuzemogelijkheden: “Spriet Dat laatste voorbeeld geeft al aan
houden zich beter aan de regels. Het loopt te snel, dus ze gaan los van elkaar. dat het aantal a-b-a-woorden in
aantal besmettingen wordt minder. Dat / Ze lopen samen langzaam, zodat Bal theorie heel groot is: je kunt van veel
is goed nieuws. We zijn er nog niet. het kan bijhouden. / Spriet gaat rennen samengestelde woorden een a-b-a-
Daarom gelden de volgende regels.” en Bal fietst mee.” woord maken: wijnboerwijn, buurtsuper-
Ik zou zelf om te beginnen het In de opgave staat niet vermeld dat buurt. Zou er ook een officiële term
woord minder vervangen door kleiner, en de conditie van Bal minder goed is dan voor dit soort woorden zijn?
na gelden in de vierde zin vanaf nu toe- die van Spriet. Het onderliggende, on-
voegen, maar wat het meest opvalt, is uitgesproken gegeven is daarmee dus:
de structuur van deze eenvoudige tekst. dikke mensen hebben altijd een slech- NEDERLANDSE GEBAREN-
Hij bestaat uit vijf ultrakorte zinnen die tere conditie dan dunne – een vooroor- TAAL
deel van jewelste, lijkt me. Zo zie je ROOS WATTEL - TOEGANKELIJKHEIDS-
De jip-en-janneke-stijl maar hoe diep de vooroordelen kenne- CONSULTANT BIJ ‘WAT TELT!’, CASTRICUM
lijk zitten.
ind december plaatste Onze Taal
is zó dodelijk saai dat E een post op Instagram waarin
VERKEERD BEGREPEN Jean-Marc van Tol werd aangehaald,
elke lezer zijn aandacht NAMEN die in ‘Het taaljaar 2020’ in het de-
laat verslappen. JULIANA J.M. BOSMA - DRACHTEN cembernummer van Onze Taal geba-
rentolk Irma Sluis de beste taalgebrui-
n de januariaflevering van de rubriek ker van 2020 had genoemd. Zijn moti-
I ‘#onzetaal’ gaat het over verkeerd vatie: “Zij wist in 2020 in haar eentje
vrijwel dezelfde opbouw hebben en na- begrepen namen zoals Seebregts, die gebarentaal op de kaart te zetten als
genoeg geen signaalwoorden bevatten. door een enkeling wordt verstaan als een volwaardige taal.” Buiten de con-
Daardoor hangen de zinnen als los zand ‘Zeeprest’. Het deed me denken aan een text van dit jaaroverzicht droeg Onze
aan elkaar. Als we bijvoorbeeld maar vriendin die weleens over een collega Taal met het doorplaatsen van deze
invoegen tussen de derde en de vierde van haar sprak. Op een gegeven mo- persoonlijke mening bij aan het verte-
zin, knapt de tekst al een stuk op: ‘Dat ment vroeg ik haar toch maar eens kende beeld dat Irma Sluis in haar een-
is goed nieuws, maar we zijn er nog waarom die collega ‘Koos tut’ genoemd tje de Nederlandse Gebarentaal (NGT)
niet.’ De boodschap van het fragment werd. Bleek ze Co Stut te heten ... op de kaart heeft gezet. Dat is gewoon
hierboven wordt met wat goede wil wel niet waar.
duidelijk, maar de tekst is zeker niet Er is jarenlang keihard voor de vol-
goed leesbaar of beluisterbaar. Eenvou- OP MUTE waardige status van NGT gevochten
dige taal is dus niet per se duidelijke VINCENT VAN STEEN - BREDA door allerlei dove voorvechters. Irma
taal. Sluis heeft gewoon haar werk (goed)
Daar komt bij: de staccato jip-en- en erg leuk en herkenbaar artikel gedaan – en zij wil al deze bekendheid
janneke-stijl is zó dodelijk saai dat elke E van Aaf Brandt Corstius, over de ook niet. Ik kan mij voorstellen dat
lezer of luisteraar, hoog- of laaggelet- clichés die in videovergaderingen voor- het vanuit het perspectief van horende
terd, binnen een halve minuut zijn bijkomen (‘Zien jullie mij?’, Onze Taal kijkers lijkt alsof Irma NGT zichtbaar
aandacht laat verslappen. januari). Ik miste echter het cliché dat maakt, omdat Irma de eerste NGT-tolk
ik het meest hoor en gehoord heb, en is die zij zien. Maar dat is precies de
Naschrift redactie dat echt in iedere vergadering wel een gevoelige snaar binnen de doven-
Zie ook: ‘Hoe kan het duidelijker?’, keer voorkomt: ‘Je staat nog op mute.’ gemeenschap, namelijk dat dove men-
in het ‘Taalloket’ op blz. 13 van dit Dat is de gespiegelde versie van het wel sen onzichtbaar lijken voor horende
ONZE TAAL 2021 — 2/3 BAL EN SPRIET A-B-A-WOORDEN kent de situatie waarin hij/zij met een
genoemde ‘Je staat niet op mute’, dat ik
mensen en dat ze behandeld worden
nummer.
als tweederangsburgers. Iedere dove
persoonlijk nog nooit gehoord heb.
tolk naar een horende situatie gaat en
dat de tolk wordt benaderd met vragen
SANDRA BAARS - WATERINGEN
over NGT en dovencultuur, en dat men
MR. F.W. HOUTMAN - ARNHEM
zich niet richt tot de dove. Dat is pijn-
ooi initiatief, het spel dat Niko
M Vegt en zijn collega’s hebben ont-
erthold van Maris werpt in zijn ar-
ook mensen, wij doen er ook toe.
wikkeld om de vooroordelen rondom
verveelt nooit’, Onze Taal januari) naar
zwaarlijvigheid weg te nemen. Ze ver- B tikel over taalnotitieboekjes (‘Het lijk. Wij zijn niet onzichtbaar, wij zijn 
tellen er meeslepend over in een artikel aanleiding van het woord inktvisinkt
8 in het januarinummer van Onze Taal. de vraag op of er veel samengestelde