Page 15 - OnzeTaal_dec2019_HR
P. 15
“Taal zegt alles over wie je bent”
Denker des Vaderlands Daan Roovers zouden helpen bij hun taalontwikkeling, en zo is hij de
besprak in Utrecht in een column wat auteur geworden van het eerste geïllustreerde kinder-
boek: Orbis Pictus.”
taal allemaal vermag.
ETALAGE
“Mijn kinderen”, aldus Roovers, “leren gewoon Neder-
REDACTIE ONZE TAAL lands. Daar zit geen randje dialect meer aan – helaas,
Foto: Bart Versteeg denk ik soms. Maar goed, dan nog zegt je taalgebruik al-
les over wie je bent. Toen mijn jongste zoon, van wie men
op school dacht dat hij heel intelligent was, op vijfjarige
leeftijd tijdens een toets een plaatje niet bleek te benoe-
men als ‘een etalage’, was ik zelf niet onmiddellijk be-
zorgd. En omdat hij een panter had aangezien voor een
tijger, scoorde hij wel heel laag op woordenschat. Maar
wij houden nu eenmaal niet van winkelen, zo wierp ik
tegen. En sinds het bestaan van de webshop hebben we
het woord etalage niet meer nodig. ‘Vraag hem maar eens
“Dankzij de taal kunnen wij een
verhaal maken van ons leven.”
wat autonomie is’, zei ik tegen de juf. ‘Dan hebben we
daarna dat gesprek over de beperkte woordenschat op-
nieuw.’”
“Ze deed het en hij antwoordde: ‘Dat is doen waar ik
zin in heb.’ Kant zou dat niet goed rekenen, dat weet ik
zeker, maar de school had er niet van terug. Het is maar
wat je toetst.”
“Mijn zoon is inmiddels tien, en weet nu heus wel wat
een etalage is, en dat geldt denk ik ook voor het verschil
ie zijn wij? Volgens Denker des Vaderlands tussen de panter en de tijger. Als de natuurlijke ontwik-
Daan Roovers “aangeklede apen die lange- keling van de taal klopt en de eerst aangeleerde taal het
W termijnafspraken kunnen maken, die elkaar laatst verdwijnt, zullen de woorden etalage en tijger hem
op grote afstand iets kunnen uitleggen en die kunnen dus eerder ontglippen dan het woord autonomie. Een ge-
vertrouwen op begrippen”. Bovendien hebben wij “het ruststellend vooruitzicht. Ik zou dat iedereen toewensen.”
betoverende vermogen om een verhaal te maken van
ons leven, om te vertellen wie we zijn, en hoe we zo ge-
worden zijn”. Wij danken dat allemaal aan de taal. Geen
wonder dus dat Roovers “al lange tijd gefascineerd [is] Foto: Bart Versteeg
door de vermogens van onze taal”. En dat ze nadenkt
over hoe je kinderen opvoedt, en in welke taal. “Lange
tijd – een aantal eeuwen – geleden vond men een weten-
schappelijke taal belangrijk; op school moest je zo snel
mogelijk Latijn leren. Of een universele taal – iedereen
dezelfde. Of een chique taal: een Vlaamse vriendin van
me moest vroeger overal Frans praten.”
NATUURLIJKE ONTWIKKELING
Roovers benadrukt het belang van onderwijs in de moe-
dertaal: “De denker en pedagoog die als eerste aandacht
had voor de ontwikkeling van kinderen in hun eigen ver-
trouwde taal was Jan Amos Comenius, een Tsjechische
denker die zijn toevlucht in Nederland zocht en in de
zeventiende eeuw – de Gouden Eeuw zo u wilt – dertig
jaar in Nederland woonde. Hij benadrukte het belang ONZE TAAL 2019 — 12
van onderwijs in de moedertaal. In plaats van kinderen
op school direct te onderwijzen in het Latijn – de univer-
sele taal van de wetenschap – vond Comenius dat onder-
wijs moest aansluiten bij de natuurlijke ontwikkeling
van kinderen. Dus: beginnen met lessen in de moeder-
taal. Al het andere kwam daarna. Comenius ging zelfs Aanstekelijke muziek van Thijs Boontjes.
nog een stap verder en meende dat illustraties kinderen 15