Page 16 - OnzeTaal_april2021_HR

is geknoeid. Dergelijke software
bestond al voor afbeeldingen:
het is niet moeilijk om vast te
stellen of een bepaalde foto ont-
staan is in Photoshop, of dat het
een origineel is uit een camera.
Soortgelijke gereedschappen
voor audio en video zijn er in-
middels ook al; ze heten bijvoor-
beeld Deeptrace en Deepfact, en
zullen alleen maar beter worden.
Duursma stelt terecht vast dat
hier een wedloop zal ontstaan
tussen bedriegers en detectives,
en dat die waarschijnlijk nooit
een winnaar zal kennen. De be-
drijven die onze sociale media
beheren, moeten de taak krijgen
kwaadaardige onwaarheden op te
sporen en te weren. Ze zien dat
de laatste tijd ook meer en meer
als hun opdracht.
Echt moeilijk wordt het bij
het verschil tussen kwaadaardige
en goedaardige onwaarheid.
Want we willen fakenieuws wel
kwijt, maar leuke parodieën als
Trump zou steunen. Een ouder, maar taai voorbeeld die van De Speld en LuckyTV (om maar te zwijgen van de
is het verhaal over de pedofiele activiteiten van de heerlijke fictieve kersttoespraak van een digitaal nage-
Clintons. Daarnaast zijn we sowieso al gewend aan de bootste koningin Elizabeth) houden we toch liever. Daar
tekortkomingen van audio en video. Door middel van ligt op dit moment het zwakste punt van de automati-
selectie en montage kun je mensen al langer iets anders sche onzindetectie. En van zulke automaten moeten we
laten zeggen dan ze werkelijk hebben gezegd. Met came- het toch wel degelijk hebben, want voor mensen is dit
rastandpunten kun je relevante informatie buiten beeld onbegonnen werk. 

De maatschappij kan
Computer schrijft negentiende-
zich hier wel degelijk eeuws Engels
tegen verdedigen. Een van de succesnummers van het kunstmatig in-

telligente talenwonder GPT-3 is het schrijven van een
stuk in de stijl van de Engelse auteur Jerome K. Jerome
houden of dreiging suggereren waar die er niet is. Met (1859-1927). De titel moest zijn ‘The importance of
commentaarteksten kun je een heel andere context being on Twitter’ en het moest beginnen met het
creëren dan er was bij de opname van een citaat. Hoe- woord it. Dat waren de enige eisen. GPT-3 kwam met
veel erger kunnen deepfakes het maken? een verhaal dat als volgt begon:
Verder kan de maatschappij zich hier wel degelijk
tegen verdedigen. Natuurlijk door tekst, beeld en geluid It is a curious fact that the last remaining form of
nog méér te wantrouwen dan we toch al deden. Journa- social life in which the people of London are still
listen kunnen beweringen die ze online tegenkomen, bij interested is Twitter. I was struck with this curious
de bron checken. Maar dat is niet voldoende, want socia- fact when I went on one of my periodical holidays
le media worden bevolkt door goedgelovige mensen. En to the sea-side, and found the whole place twitte-
ONZE TAAL 2021 — 4 WEDLOOP I spoke to the sexton [‘koster’ – HB], whose cot-
ook de primitievere vormen van bedrog die tot nu toe
ring like a starling-cage. I called it an anomaly,
and it is.
opgeld deden, werden al te veel geloofd.
tage, like all sexton’s cottages, is full of antiquities
Trendwatcher Duursma noemt nog een aantal andere
manieren om ons te wapenen tegen deepfakes. Publieke
and interesting relics of former centuries. I said to
figuren kunnen bijvoorbeeld hun leven in detail, en mis-
schien wel continu, vastleggen. Zo zouden ze kunnen
ring mean?” And he replied, “Why, sir, of course it
beschikken over materiaal om nepvideo’s te weerleggen. him, “My dear sexton, what does all this twitte-
means Twitter.” “Ah!” I said, “I know about that.
Ook is er steeds meer software beschikbaar die van digi- But what is Twitter?”
16 taal beeld- en geluidsmateriaal kan detecteren of ermee