Wat is juist: ‘Ik zag Sinterklaas lopen’ of ‘Ik zag sinterklaas lopen’?

‘Ik zag Sinterklaas lopen’ ligt het meest voor de hand, omdat het hier om de eigennaam gaat van deze fictieve persoon of anders om de eigennaam van het personage.

Sinterklaas met een hoofdletter is een eigennaam, net als in ‘Heb je de intocht van Sinterklaas gezien?’ Met een kleine letter is sinterklaas een soortnaam: een benaming voor een willekeurige persoon die zich als Sinterklaas heeft verkleed. Bijvoorbeeld: ‘Ik zag zaterdag tussen de voetbalsupporters ook een sinterklaas staan.’

Het verschil tussen Sinterklaas en sinterklaas wordt in alle woordenboeken en spellinggidsen gemaakt (hetzelfde geldt voor Sint en sint). In de praktijk komt Sinterklaas/Sint vrijwel altijd voor met een hoofdletter, en daar valt ook wel iets voor te zeggen. Je kunt Sinterklaas namelijk ook vrijwel altijd opvatten als de naam van een personage dat door verschillende mensen gespeeld kan worden. Zo behoudt in de zin ‘Ik vond Loes Luca’s zuster Klivia geweldig’ de naam Klivia ook zijn hoofdletter, al werd dit karakter oorspronkelijk door een ander (Hetty Blok) gespeeld.

Nog enkele voorbeelden waarin Sinterklaas/Sint duidelijk de eigennaam is van de goedheiligman die ook wel Sint-Nicolaas heet:

Gisteren is Sinterklaas bij ons op bezoek geweest.
Wat heb jij van Sinterklaas gekregen?
Morgen komt de Sint bij Paul de Leeuw.
Die koekjes zijn zo droog als Sinterklaas z’n achterste.
De regering speelt volgens de rechtse partijen voor Sinterklaas (‘de regering deelt kadootjes uit (en dat is op de lange duur verkeerd)’).

Nog even een sinterklaas regelen

Enkele voorbeelden van zinnen waarin sinterklaas/sint volgens de regels niet naar de unieke persóón Sint-Nicolaas verwijst, maar naar een willekeurig iemand die eruitziet als Sint-Nicolaas:

We moeten nog even een sinterklaas regelen.
De sint die bij ons op school kwam, had een veel te korte baard.
Van dit soort sinterklazen zie je er jaarlijks talloze, maar de ene sinterklaas is de andere niet.

Zoals gezegd: wie ook in deze zinnen graag een hoofdletter schrijft omdat hij Sinterklaas als een 'uniek personage' ziet (door wie dat dan ook uitgebeeld wordt), maakt volgens ons geen fout.

De kerstman/Kerstman

Hetzelfde geldt voor Kerstman en kerstman. In een zin als ‘De Kerstman hoort volgens sommige mensen niet in Nederland thuis’ is de hoofdletter goed, maar in ‘In het winkelcentrum liep een mooi geklede kerstman rond’ is kerstman met kleine letters volgens de regels juist. Wat ons betreft hoeft in de laatste zin Kerstman echter niet afgekeurd te worden - ook dit is immers een ‘uniek personage’.