Wat betekent het werkwoord sanctioneren?

In Nederland wordt sanctioneren van oudsher vooral in deze betekenissen gebruikt: 

• sanctie verlenen aan, bekrachtigen, goedkeuren
• waarborgen, verzekeren, bevestigen

Bijvoorbeeld:

• Ondanks de protesten sanctioneerde de raad het plan in zijn eerstvolgende vergadering.
• Er was al grote verontwaardiging ontstaan en de harde woorden van de minister sanctioneerden die kritiek.
• Een leverancier mag onder bepaalde voorwaarden besluiten de producten toch niet te leveren; de rechter sanctioneert dat ook.

Vooral in België betekent sanctioneren ook ‘aan een sanctie onderwerpen’ of ‘(be)straffen’. Die betekenis komt ook in Nederland hoe langer hoe meer voor:

• Het niet voldoen aan deze plicht is een overtreding die wordt gesanctioneerd met een boete of een waarschuwing.

Verwarring

Soms is onduidelijk wat er bedoeld wordt met sanctioneren. Als er verwarring kan ontstaan, kies dan voor ‘bekrachtigen’, ‘goedkeuren’ of ‘waarborgen’, of juist voor ‘een sanctie opleggen aan’, ‘aan een sanctie onderwerpen’, ‘straffen’.

Sanctie

Sanctioneren is afgeleid van sanctie. Dat betekende oorspronkelijk ‘goedkeuring, waarborg’. Later ging het ook ‘dwangmiddel’ (en dus bijna ‘straf’) betekenen. Het is dus niet zo vreemd dat sanctioneren de betekenis ‘straffen’ erbij heeft gekregen.