Wat is het best: eigengemaakte koekjes of zelfgebakken koekjes?

Eigengemaakt heeft iets meer de betekenis ‘thuis gemaakt, niet kant-en-klaar gekocht’. Zelfgemaakt betekent iets sterker ‘niet door een ander gemaakt’.

Eigen en zelf kun je aan meer voltooid deelwoorden koppelen:

• eigengebakken / zelfgebakken taart
• eigengebouwde / zelfgebouwde boten
• eigengeschreven / zelfgeschreven liedjes (zelfgeschreven is gebruikelijker, ‘niet door een ander geschreven’)
• eigengeproduceerde / zelfgeproduceerde wijn (zelfgeproduceerde is gebruikelijker, ‘niet door een ander geproduceerd’)
• eigengebreide / zelfgebreide truien (zelfgebreid is gebruikelijker, ‘met mijn eigen handen gebreid’)

Naast zelfbedacht, zelfgekozen, zelfverkozen en zelfverzonnen zijn geen varianten met eigen- gangbaar.

Germanisme?

Sommige mensen hebben geleerd dat eigengemaakte, eigengebakken, enz. germanismen zijn. Daarom zouden de vormen met zelf- de voorkeur moeten krijgen. Toch blijkt nergens dat het stempel ‘germanisme’ terecht is – het Duits spreekt van selbst gemacht. Eigengemaakt komt (net als zelfgemaakt) al eeuwen voor in het Nederlands. In een advertentie uit 1808 staat bijvoorbeeld: “Bij den Ondergeteekenden is te bekomen een nieuw assortiment van eigengemaakte Brabandsche mans- en vrouwe-schoenen”.