Wie of wat is een eenheidsworst en waar komt die benaming vandaan?

Tegenwoordig betekent eenheidsworst ‘iets wat door zijn volkomen uniformiteit als niet erg aantrekkelijk wordt gezien’ (Van Dale Hedendaags Nederlands). Een paar voorbeelden van dit gebruik:

• De publieke omroep is een eenheidsworst.
• Het winkelbestand in veel drukke winkelstraten is verworden tot een eenheidsworst.
• Eenheidsworst dreigt als regionale kranten een centrale redactie krijgen.

Ooit was de eenheidsworst een echte worst. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Nederland neutraal, maar de voedselschaarste nam gaandeweg wel toe. Er was weinig vlees beschikbaar. Begin 1918 ging het ‘op de bon’ en werd bovendien bepaald dat het alleen nog als ‘eenheidsworst’ verkocht werd, een worst die gemaakt werd van goedkoper vlees. Overigens was dat een Duitse uitvinding; in november 1916 werd een dergelijke maatregel al in Berlijn ingevoerd.