zeepziederij

Citaat

“Waar de nieuwe theaterzaal zal komen, was vroeger een zeepziederij gevestigd. Aan de realisatie van de nieuwe theaterzaal is een maatschappelijk debat te pas gekomen. ‘Dat is ook prima, omdat het vele verenigingen, inwoners, maar bovenal cultuur betreft’, aldus burgemeester Van der Auwera.”
(Bron: Bouw Zeepziederij Bree op schema – Grensland Actueel, 23 juni 2019)

Betekenis

fabriek of bedrijf waar zeep gemaakt wordt

Uitspraak

[zeep-zie-duh-rij]

Woordfeit

Een ziederij is een werkplaats waar gekookt wordt: zieden betekent ‘(laten) koken’ of ‘door koken klaarmaken’. In een lijmziederij wordt lijm gemaakt, in een zoutziederij zout en in een zeepziederij worden allerlei vetten gezied (of: gezoden) om er uiteindelijk zeep van te maken.

Tegenwoordig komt zieden vooral veel voor in de figuurlijke betekenis van ‘koken’: wie kookt van woede is ziedend. Precies hetzelfde zien we in het Engels, waar het verwante woord seethe ook zowel letterlijk als figuurlijk ‘koken’ kan betekenen.

Een ander woord dat we aan sieden - de voorloper van zieden - danken, is sudderen. De extra lettergreep met -er verandert de betekenis van ‘koken’ in iets langdurigers, aanhoudends: sudderen is ‘zachtjes pruttelend een poosje (laten) koken’. (In vaktaal wordt sudderen een iteratief of frequentatief van sieden genoemd.)