volatiel

Citaat

“Zoals met alle grote filmsterren stond ook zijn privéleven in de belangstelling, met name zijn volatiele relatie met actrice Farrah Fawcett – vooral bekend van haar golvende kapsel én de tv-series De man van zes miljoen en Charlie’s Angels.”
(Bron: De camera hield van acteur Ryan O’Neal om zijn jongensachtige charme en zijn ‘open’ spel – NRC, 9 december 2023)

Betekenis

wisselvallig, wispelturig, gekenmerkt door instabiliteit of ups en downs

Uitspraak

vo-la-tiel

Woordfeit

Volatiel komt van het Latijnse volatilis, dat een afleiding is van volare: ‘vliegen’. Volatilis betekende eerst letterlijk ‘gevleugeld, vliegend’, maar kreeg later ook de figuurlijke betekenissen ‘vliegensvlug’ en ‘vervliegend, vluchtig, vergankelijk’.

Via het Frans en het Engels kwam het in het Nederlands terecht in betekenissen als ‘wisselvallig’, ‘beweeglijk’ en ‘onvast, veranderlijk, instabiel’. De betekenis ‘beweeglijk’ komt vooral voor in economische contexten: als aandelen volatiel zijn, bewegen de koersen flink op en neer en zijn ze dus wisselvallig, instabiel.

Ook in de context van relaties houdt volatiel in dat er (emotionele) pieken en dalen zijn: er kan sprake zijn van enorme passie, maar ook van grote ruzies. Soms zijn liefdespartners net mensen.