ponteneur

Citaat

“Het is borreltafel en kleedkamer en ‘bij de kapper’ tegelijk. En, toegegeven, soms hoor ik mezelf krant en weekblad napraten, maar ik zou het toch niet in mijn hoofd halen dat op de televisie te doen. In Promenade gebeurt het doorlopend, zonder gêne, met ponteneur.”
(Bron: Lopen langs de promenade van de actualiteit – Walter van der Kooi, De Groene Amsterdammer, 7 februari 2020)

Betekenis

eergevoel, prestige, waardigheid

Uitspraak

[pon-tuh-neur]

Woordfeit

Ponteneur is een negentiende-eeuwse verbastering van het Franse point d’honneur. Daarin betekent point ‘zaak, kwestie’, en honneur is ‘eer’: point d’honneur is dus ‘erezaak, erekwestie’. Daaruit is in het Nederlands de betekenis ‘eergevoel, prestige, waardigheid’ voortgekomen. Het woord komt ook voor in de uitdrukking op zijn ponteneur staan: ‘ergens een erekwestie van maken, een prestigekwestie van maken’.

Het Woordenboek der Nederlandsche Taal schreef in 1935 dat ponteneur werd “gebezigd in de lage volkstaal, en, schertsend, ook in de beschaafde taal. In beschaafde kringen gebruikt men ook den zuiveren Franschen vorm, doch niet veelvuldig.” Het woord wordt in verschillende dialectwoordenboeken vermeld, maar het is niet specifiek aan een regio gebonden. Wel heeft het voor veel mensen nog altijd een wat informele of schertsende bijklank.