omerta

Citaat

“Onderling heerst een cultuur die Gendrot een ‘omerta’ noemt, de Italiaanse maffia-term. ‘Je valt elkaar niet af. Dat is niet iets wat je zegt, maar wat je doet.’ Omdat agenten elkaars misstappen toedekken, is de cultuur extreem ondoorzichtig, zegt Gendrot.”
(Bron: De tot op het bot verrotte politie is oppermachtig in Frankrijk – Trouw, 7 juli 2023)

Betekenis

geheimhoudingsplicht; cultuur van zwijgen

Uitspraak

o-mer-ta, o-mer-ta

Woordfeit

Omerta is van oorsprong de Italiaanse tactiek van horen, zien en zwijgen in door de maffia beheerste gebieden – met name onder de maffialeden zelf. In het Italiaans wordt het met een accent grave geschreven: omertà.

Van oorsprong is omertà een dialectwoord: het is een variant van umiltà, zoals het woord in de Italiaanse standaardtaal luidt. Dat betekent ‘bescheidenheid, eenvoud’, en ook wel ‘nederigheid, onderdanigheid’. Het is verwant aan onder meer het Engelse humility. De basis ervan is het Latijnse humilitas, ‘nederigheid’, dat een afleiding is van humilis, dat ‘laag (bij de grond), nederig’ betekent en zelf weer afgeleid is van humus, ‘grond, bodem’.

Het mag dan een dialectwoord zijn, maar het is in heel Italië en daarbuiten bekend geraakt. Het wordt in verschillende talen figuurlijk gebruikt voor een cultuur van zwijgen en de ongeschreven plicht tot geheimhouding.