mataglap

Citaat

“Ik verwacht dat Trump in 2028 [bij de Olympische Spelen] in Los Angeles mataglap wordt van het Wilhelmus en het per decreet verbiedt.”
(Bron: ‘De terugkeer van Rabo naar het wielrennen is minstens zo spectaculair als de wederkomst van Christus‘, Bert Wagendorp, de Volkskrant, 28 februari 2025)

Betekenis

verblind door woede, krankzinnig

Uitspraak

ma-ta-glap 

Woordfeit

Het woord mataglap – ook wel mataklap – is in de negentiende eeuw in gebruik gekomen, met name in teksten die in het toenmalige Nederlands-Indië waren geschreven of zich daar afspeelden. Het komt van het Maleise mata gelap, dat ‘verblind (door razernij)’ betekent; mata betekent ‘oog’ en gelap ‘duister’.

Voor zover bekend was Multatuli de eerste die het woord in het Nederlands gebruikte, in zijn boek Max Havelaar uit 1859, dat in Nederlands-Indië speelt. Hij schreef er zelf als toelichting bij: “'t Woord (matah-glap = verdonkerd oog) duidt den toestand aan van iemand die in razerny alles wat hy ontmoet neervelt, tot hyzelf verslagen wordt. Ik noemde 't ergens 'n ‘zelfmoord in gezelschap’ en weet er nog altyd geen beter naam voor.”

Het woord mata komt ook voor in Mata Hari, de artiestennaam van een Nederlandse danseres en spionne uit het begin van de twintigste eeuw. Haar op het Maleis geïnspireerde naam betekent ‘Oog van de dag’ of ‘Oog van de dageraad’ – waarmee ze de zon bedoelde.