epateren

Citaat

“Brands en Sterenborg epateerden het docentenkorps en de leerlingen graag door hun gesprekjes in het Latijn te voeren.”
(Bron: ‘Ik lees niet, ik corrigeer’, Ed Schilders, Argus, 1 november 2024)

Betekenis

verbluffen, overdonderen

Uitspraak

ee-pa-tee-ruhn

Woordfeit

Epateren komt van het Franse épater, dat ook ‘verbazen, verbluffen, overdonderen’ betekent. Dat woord is opgebouwd uit het voorvoegsel é-, dat ‘uit’ betekent, en patte, een woord voor ‘poot’ of ‘voet’ (bijvoorbeeld van een glas).

Oudere betekenissen van épater waren ‘de poot breken van iets (bijvoorbeeld een glas)’, ‘afplatten’ en ‘laten omvallen’. Het letterlijke ‘laten omvallen’ is inmiddels figuurlijk geworden: ‘laten omvallen van verbazing’.

Naast epateren komt in het Nederlands ook af en toe ook de Franse uitdrukking épater le bourgeois voor: ‘de burger verstomd doen staan’, soms met de specifieke bijklank ‘bekrompen burgers opzettelijk verbazen of choqueren’.