discrepantie

Citaat

“Zo bezien is er een discrepantie tussen enerzijds het idee van een epidemie en anderzijds de statistieken over werkdruk, werkuitval en burn-out – cijfers die bovendien ook nog vanuit een verschillend perspectief worden gemeten en geïnterpreteerd.”
(Bron: Ik wil wel, maar ik kan niet – Margreet Fogteloo en Rosa van Gool, De Groene Amsterdammer, 31 oktober 2018)

Betekenis

tegenstrijdigheid, verschil, afwijking

Uitspraak

dis-kruh-pan-(t)sie

Woordfeit

Discrepantie komt van het Latijnse woord discrepantia ‘verschil, tegenspraak’, dat een afleiding is van het werkwoord discrepare. Dat betekende oorspronkelijk ‘verkeerd klinken, vals klinken, niet met elkaar stemmen’ (bijvoorbeeld van muziekinstrumenten). Daaruit is de betekenis ‘niet overeenstemmen, verschillen, niet passen’ ontstaan, die doorklinkt in discrepantie.

Discrepare is met het voorvoegsel dis-, dat een scheiding of tegenstelling uitdrukt, afgeleid van het werkwoord crepare. Dat betekent in het Latijn onder meer ‘klinken, galmen’ (om die betekenis gaat het in discrepare en discrepantie), maar ook ‘knarsen, rammelen, knallen’. Op grond van die wat minder harmonieus klinkende betekenis kreeg crepare in het Italiaans de figuurlijke betekenis ‘uit elkaar barsten, verrekken’, en daaraan heeft het Nederlands het woord creperen ‘ellendig omkomen’ te danken.