burijn

Citaat

“Prenten zijn een wonderbaarlijke maar vergeten kunstuiting. Bruegel verwierf er bij leven al een internationale reputatie mee. Eén werk heeft Bruegel helemaal zelf afgeleverd: van De Hazenjacht (1560) ontwierp hij de tekencompositie (in pen en grijsbruine inkt, penseel en donkerder grijze inkt) en etste hij zelf de plaat, die dan werd bijgewerkt met een burijn.”
(Bron: De wereld van Bruegel in zwart-wit – Eliane Van den Ende, Historiek.net, 23 oktober 2019)

Betekenis

graveerbeitel

Uitspraak

[bu-rijn]

Woordfeit

Een burijn is een stalen stift met een schuin afgesneden, driekantige of ruitvormige punt. Met zo’n graveerbeiteltje kun je lijnen in houten of metalen platen graveren. 

De Fransen spreken van een burin en in het Nederlands is daaruit de vorm burijn ontstaan. Maar de Fransen hebben burin ook niet zelf bedacht: ze hebben het woord overgenomen uit het (Noord-)Italiaans, en dat heeft burino waarschijnlijk weer van de Longobarden overgenomen. Dat was een Germaans volk in Noord-Italië. Het is geen toeval dat burino, burin en burijn dezelfde medeklinkers hebben als het werkwoord boren: de woorden zijn allemaal met elkaar verwant.

In oudere teksten, tot de twintigste eeuw, tref je nog vaak het burijn aan. Tegenwoordig is het de burijn.