brisant

Citaat

“Omdat het hier om een zeer kostbaar en politiek brisant onderwerp gaat, is raadpleging van de Amersfoortse bevolking verstandig.”
(Bron: Cultuurdromen – Stan Iking, De Stadsbron, 14 juli 2025)

Betekenis

explosief, ophef veroorzakend, heel gevoelig

Uitspraak

brie-zant

Woordfeit

Brisant komt uit het Frans en betekent in die taal letterlijk ‘brekend, verbrijzelend’: het is het tegenwoordig deelwoord van briser, dat ‘breken, verbrijzelen’ betekent.

In het Nederlands betekent brisant in eerste instantie ‘snel ontploffend, explosief’. Zo is er in een van de oudste vindplaatsen van het woord (uit 1887) sprake van “brisante springstoffen”. Daarnaast is er de figuurlijke betekenis ‘tot grote problemen leidend, ophef veroorzakend’, die mogelijk eerst in het Duits is ontstaan. Die betekenis komt tegenwoordig veel voor in relatie tot rapporten, dossiers, uitspraken en dergelijke.

De oorsprong van het Franse briser ligt in het Latijn – niet het klassiek Latijn, maar een latere, (vroeg)middeleeuwse variant. Brisare of brisiare betekende in die taal ook ‘breken’. De verdere herkomst van bris(i)are is niet duidelijk; sommige naslagwerken vermoeden een Keltische oorsprong.