auspiciën

Citaat

“De Nieuwjaarsduik Arnhem vond alweer voor de negentiende keer plaats. De laatste vier edities onder auspiciën van de Arnhemse hardloopgroep Runiversity.”
(Bron: Minuut stilte bij nieuwjaarsduik in Rijkerswoerdse Plassen – Peter Kemperman, De Gelderlander, 1 januari 2020)

Betekenis

toezicht, leiding, bescherming

Uitspraak

aus-pie-sie-juhn

Woordfeit

Auspiciën heeft te maken met vogels en een oud Romeins beroep: auspex. Een auspex (of augur) was een soort priester die op basis van de vlucht of de roep van vogels voorspellingen deed over de wil van de goden. Een ‘vogelwichelaar’ zogezegd. Auspex bevat de woorden avis ‘vogel’ en specere of spicere ‘aanschouwen’. Het bijbehorende auspicium betekent zowel ‘vogelwichelarij’ als ‘voorspelling, voorteken’. En in die laatste betekenis is auspicium ook in het Nederlands terechtgekomen.

Onder invloed van het Frans kwam er een betekenis bij. Het Frans kende de uitdrukking sous les auspices (de) in de betekenis ‘onder de voortekenen (van)’. In de loop van de tijd ging dat steeds vaker ‘onder de bescherming van’ betekenen. Die verschuiving is vanuit het Frans in het Nederlands doorgedrongen: auspiciën kreeg ook bij ons de betekenis ‘bescherming, toezicht, leiding’. Het wordt vrijwel altijd in de combinatie onder auspiciën van gebruikt: ‘onder leiding van’ of simpelweg ‘georganiseerd door’.