adagium

Citaat

“De Australische Margie Warrell is auteur van succesvolle zelfhulpboeken, waarin ze haar lezers op het hart drukt om moedig te leven. ‘Live Brave’ is haar adagium. Maar te midden van het ongekend felle bosbrandseizoen is Warrell zelf ‘heel, heel, heel bezorgd’.”
(Bron: Gloeiende sintels en misinformatie – Maarten van Dun, De Groene Amsterdammer, 15 januari 2020)

Betekenis

spreuk, motto

Uitspraak

[a-da-gie-jum]

Woordfeit

Een adagium is een kern­ach­ti­ge uitspraak die iemands levenservaring en idealen weerspiegelt, een motto. Gewoonlijk heeft een adagium een filosofische of moraliserende ondertoon: het gaat om een algemeen geldende wijsheid, een levenswijsheid, of om een ongeschreven regel. Het meervoud adagia was ten tijde van het humanisme (grofweg van de veertiende tot de zestiende eeuw) de benaming van een populair genre: verzamelingen van Griekse en Latijnse citaten en spreuken die van filosofisch commentaar werden voorzien. De Adagia van Erasmus verschenen bijvoorbeeld in het jaar 1500.

In het Latijn betekent adagium ‘spreuk’ of ‘spreekwoord’. Het is afgeleid van ad ‘toe, tot’ en aiere ‘bevestigen, beweren’. Met de muziekterm adagio (‘rustig’) heeft het niets te maken: dat woord is in het Italiaans gevormd uit de woordgroep ad agio, die letterlijk ‘op je/het gemak’ betekent.