Waar komt het spreekwoord 'Zolang de ezel zakken draagt, heeft de mulder hem lief' vandaan en wat betekent het?

Dit spreekwoord betekent: 'veel mensen doen aardig tegen iemand zolang ze hem of haar nog ergens voor nodig (kunnen) hebben'.

Het woord mulder in dit spreekwoord is een verouderde variant van molenaar. Sommige naslagwerken vermelden dan ook de variant 'Zolang de ezel zakken draagt, heeft de molenaar hem lief.' Mulder en molenaar gaan allebei terug op het Latijnse molinarius. 

De ezel werd vroeger vaak gebruikt als lastdier. Hij is sterk maar toch niet al te groot, en dus goed te hanteren. Ezels zijn ook goed bestand tegen kou en hitte en niet kieskeurig wat hun voeding betreft. Ze staan bekend als koppig (vandaar de uitdrukking koppig als een ezel) en als dom (vandaar dom als een ezel). In feite zijn ezels intelligente en volgzame, vriendelijke dieren. Alleen in situaties die ze als gevaarlijk zien, zegt hun instinct ze dat ze doodstil moeten blijven staan. In tegenstelling tot paarden zijn ezels namelijk geen dieren die bij gevaar vluchten; ze verstarren juist. In een vertrouwde omgeving doen ezels echter meestal zonder morren hun werk. Dat lijkt ook weerspiegeld te worden in het spreekwoord 'Zolang de ezel zakken draagt, heeft de mulder/molenaar hem lief': als het lastdier maar zijn werk doet (zakken met graan draagt) en dus nuttig is, is zijn baas (de molenaar) aardig voor hem. 

Helaas is er niet veel bekend over de herkomst van dit spreekwoord. Huizinga's spreekwoorden en gezegden en Nederlandse spreekwoorden, spreuken en zegswijzen van Ter Laan vermelden alleen dat het waarschijnlijk van oorsprong Vlaams is.