Wat betekent voor spek en bonen meedoen en waar komt deze uitdrukking vandaan?
Als je voor spek en bonen meedoet of ergens voor spek en bonen bij zit, telt wat je zegt of doet niet echt mee. Het kan zijn dat je er zelf ‘onopvallend’ aanwezig wilde zijn, maar het kan ook betekenen dat het je wél invloed wilde hebben of iets wilde bijdragen, terwijl dat niet lukte. In dat geval ben je meestal niet blij: je hebt het gevoel dat anderen veel meer kennis en ervaring hadden dan jij of dat ze jouw bijdragen negeerden. Een paar voorbeelden: ‘Ik eindigde bijna als laatste en heb dus voor spek en bonen meegedaan’ en ‘Het was niet zo’n leuke avond voor mij: ze bleven maar doorpraten over hun werk en ik zat er voor spek en bonen bij.’
Bij spelletjes en wedstrijden wordt voor spek en bonen meedoen meestal neutraal gebruikt. Het betekent dan dat je geen punten krijgt en ook geen prijzen kunt winnen, maar dat je ook niet hoeft te treuren als je er niets van bakt.
Volgens het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) betekent de uitdrukking oorspronkelijk ‘werken zonder er geld voor te krijgen’. Het enige wat je kreeg, was een eenvoudig, stevig maal, want zo werd spek en bonen gezien. Vroeger werd ook wel gezegd voor spek en appels meedoen en voor spek meedoen, aldus het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT). Het WNT vermeldt verder: “Spek en (paarden)boonen [= tuinbonen] is vanouds een zeer gewone, krachtige volkskost (...); vermoedelijk beteekent de zegswijze dus eigenlijk: geen loon, maar alleen den gewonen kost verdienen (…).” Later kreeg voor spek en bonen de figuurlijke betekenis: ‘niet gezien als volwaardig, niet echt opgemerkt en gewaardeerd’.
Meer lezen:
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!
