Wat betekent veel geschreeuw en weinig wol en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Veel geschreeuw en weinig wol betekent dat anderen veel drukte maken of een hoop praatjes hebben, terwijl ze uiteindelijk maar weinig uitvoeren of tot stand brengen. Het kan ook betekenen dat iets als een enorm probleem wordt afgeschilderd, terwijl er eigenlijk weinig aan de hand is.

Er bestaat een langere variant van deze uitdrukking, die de herkomst meteen duidelijk maakt: ‘Veel geschreeuw en weinig wol, zei de duivel (of drommel), en hij schoor zijn varken.’ Het ging dus oorspronkelijk om varkens die werden geschoren. Varkens zijn dieren die een enorme keel op kunnen zetten.

De uitdrukking veel geschreeuw en weinig wol komt al voor in een tekst uit 1460. Mogelijk is ze ontstaan op basis van een verhaal over de duivel, die God schapen ziet scheren. Op de vraag waarom hij dit doet, antwoordt God dat hij van de wol kleren wil maken. De duivel heeft alleen varkens en probeert die ook te scheren, wat mislukt. Woedend schreeuwt de duivel daarop: ‘Veel geschreeuw en weinig wol!’

Ook in andere talen komt de uitdrukking voor. Zo kent men in het Engels ‘Great/much cry and little wool’, in het Duits ‘Viel Geschrei und wenig Wolle’ en in het Frans ‘Grand bruit/rumeur, petite toison.’

Geblaat, gescheer en gespin

In de praktijk komt de variant ‘Veel geblaat en weinig wol’ vaak voor. Deze variant klinkt op zichzelf natuurlijk veel logischer – wol komt immers van schapen. In sommige delen van Nederland en Vlaanderen wordt ook de variant ‘Veel gescheer en weinig wol’ gebruikt. Deze varianten komen inmiddels ook voor in het woordenboek van Van Dale. Soms hoor je ook ‘Veel gespin en weinig wol’, maar die variant staat niet in de (spreek)woordenboeken. Op zichzelf is het natuurlijk niet ondenkbaar dat iemand veel spint en maar weinig wol produceert.