Wat betekent uit de kast komen en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Uit de kast komen betekent meestal ‘je lhb-oriëntatie bekendmaken’ (lhb staat voor: lesbisch, homo, biseksueel.) Maar het kán ook om iets anders gaan wat je openbaar maakt. Bijvoorbeeld: ‘Oké, ik kom hierbij uit de kast als liefhebber van Hema-tompoezen.’

Uit de kast komen komt sinds de jaren zeventig voor in het Nederlands. Het is een vertaling van het Engelse coming out of the closet. Deze Engelse uitdrukking is weer gebaseerd op het begrip coming-out. Dat bestond al in de achttiende eeuw en had betrekking op een debutantenbal waaraan jonge vrouwen van goede komaf deelnamen. Hun coming-out was uiteindelijk vooral een introductie in de maatschappij als huwbare personen.

De term coming-out werd in de negentiende eeuw in de Verenigde Staten voor een heel ander soort balavonden gebruikt, namelijk voor feesten waar homoseksuele mannen zich verkleed als vrouw voor het eerst als homo lieten zien binnen de homogemeenschap.

In de loop van de twintigste eeuw werd coming-out de term voor het zichtbaar worden als lhb persoon voor iederéén in je omgeving. Toen werd ook de kast (closet) aan de uitdrukking toegevoegd. De gedachte daarbij was dat je eerst als het ware verborgen had gezeten in een kast omdat je je geaardheid geheim had gehouden, en daarna naar buiten trad als degene die je écht bent.

Skeleton in the closet / lijk in de kast

In het Engels werd coming out of the closet gangbaar onder invloed van de minstens twee eeuwen oudere uitdrukking to have a skeleton in the closet. Daarmee wordt een geheim bedoeld dat je angstvallig verbergt. Hoe deze uitdrukking is ontstaan, is niet zeker.

Er is een theorie die een verband legt met de illegale handel in lichamen van overledenen in het Engeland van de vroege negentiende eeuw. In medische opleidingen was er destijds een tekort aan lichamen om te gebruiken in het onderwijs. Daardoor ontstond er een zwarte markt: er werden stiekem lijken verkocht aan medische scholen. De handelaars zouden die dan tijdelijk in een kast (of andere plaats) verstopt hebben en vervolgens heimelijk vervoerd.

Door al deze stiekeme praktijken zou a skeleton in the closet de figuurlijke betekenis ‘een onverkwikkelijk geheim’ hebben gekregen. Wat deze verklaring onwaarschijnlijk maakt, is dat er niet gehandeld werd in skeletten, maar in lijken – en het Engelse woord daarvoor is corpses. Je zou verwachten dat to have a corpse in the closet de gangbare uitdrukking was geworden.

De tweede theorie spreekt minder tot de verbeelding, maar is wel plausibeler. Lijken van geëxecuteerde misdadigers kwamen vaak bij dokters terecht, zodat zij die samen met studenten konden ontleden om meer te leren over de menselijke anatomie. Zo’n geheel of gedeeltelijk ontleed lichaam of skelet werd uit het zicht gehouden als er niet mee werd gewerkt. In the closet drukt dus uit dat het lijk ergens werd opgeborgen.

Een derde theorie verwijst naar de Angelsaksische literatuur van de negentiende eeuw. Daarin was een skelet dat na vele jaren uit een kast viel of van achter een weggebroken muur tevoorschijn kwam, een populair thema om een verhaal extra spannend te maken.

Het Nederlands heeft to have a skeleton in the closet trouwens ook geleend, als een lijk in de kast hebben.