Wat betekent pur sang en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Als iemand bijvoorbeeld een docente pur sang wordt genoemd, wil dat zeggen dat ze een geweldige docente is. Het docent-zijn is haar als het ware aangeboren, het zit haar in het bloed.

Pur sang betekent letterlijk ‘zuiver bloed’. Bij paarden geeft pur sang aan dat het een paard van zuiver ras is, een volbloedpaard dus. Pur sang wordt sinds de negentiende eeuw ook in het algemeen gebruikt om uit te drukken dat iemand een bepaalde eigenschap of een bepaald talent in hoge mate bezit. In de Arnhemsche Courant van 27 juli 1848 wordt iemand als een “conservatist pur sang” omschreven – dat was dus iemand die helemaal niets moest hebben van veranderingen.

Pur sang kom je vaak tegen in positieve zin, zoals in een docente pur sang, maar soms ook in negatieve zin. Bijvoorbeeld in een aanstelster pur sang (‘een enorme aanstelster’) en een oplichter pur sang (‘een zeer handige oplichter’). Pur sang kan ook vóór het woord staan waar het bij hoort: een pur sang docente.

Herkomst pur sang

Pur sang is een Franse woordgroep. Pur betekent in die taal ‘rein, puur’ en sang is ‘bloed, afkomst’. Beide Franse woorden gaan weer terug op het Latijn. In die taal betekent purus ook ‘zuiver’ en sanguis ook ‘bloed’.