Waar komt psychologie van de koude grond vandaan en wat wordt ermee bedoeld?

Psychologie van de koude grond betekent iets als 'amateur-psychologie', 'onbeduidend gepsychologiseer dat bepaald gedrag of een bepaalde toestand zou moeten verklaren'. Bijvoorbeeld: 'Volgens mijn kapper heb ik meer krullen naarmate ik beter in mijn vel zit, maar dat lijkt me psychologie van de koude grond.' 

Koude grond is een term uit de tuinbouw. Het is een benaming voor onbeschutte (moes)tuingrond. Aardbeien van de koude grond zijn bijvoorbeeld aardbeien die niet uit de kas komen, maar aan planten groeien die 'gewoon' buiten in de grond staan. 

Van de koude grond kreeg in het algemene taalgebruik (buiten de tuinbouwsector) de betekenis 'niet verzorgd', en vandaar 'zonder werkelijke deskundigheid', 'onbeduidend, niet serieus te nemen'. Het Woordenboek der Nederlandsche Taal geeft de voorbeelden een latinist van de koude grond en een advocaat van de koude grond. Deze voorbeelden dateren uit de negentiende eeuw.

Psychologie van de koude grond kwam in 1968 voor het eerst in een krant voor. De Telegraaf schreef op 17 januari van dat jaar in een artikel over een boek van Harry Mulisch: "Dit geschrift van Mulisch druipt eenvoudig van zelfingenomenheid, pseudofilosofie en psychologie van de koude grond."