Waar komt de uitdrukking iets op de kop tikken vandaan en wat wordt ermee bedoeld?

Op de kop tikken betekent meestal 'kopen', vaak met de bijgedachte aan een buitenkansje. Als je zegt dat je iets op de kop hebt weten te tikken, vind je dus meestal dat je geluk hebt gehad, bijvoorbeeld omdat het om iets gaat wat moeilijk te verkrijgen is. 

De herkomst van deze uitdrukking is helaas niet duidelijk. Het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) geeft twee mogelijke verklaringen. Volgens de eerste verklaring is er een verband met de jacht met strikken. Een gestrikt konijn bijvoorbeeld werd gedood door het een slag op de kop te geven voordat het als buit werd meegenomen. De tweede verklaring is dat op de kop tikken is ontstaan met de bijgedachte aan de kop van een spijker; wie iets op de kop tikt, heeft raak geslagen, en is dus succesvol geweest. Het Woordenboek der Nederlandsche Taal vermoedt dat deze laatste verklaring juist is, maar F.A. Stoett geeft juist alleen de eerste verklaring in zijn Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden.

K. ter Laan (Nederlandse spreekwoorden, spreuken en zegswijzen) ziet nóg een mogelijke herkomst: het gaat volgens hem oorspronkelijk om het letterlijk aanwijzen van een artikel dat men wil hebben door er met de vinger op te tikken. Ook P.J. Harrebomée volgt deze gedachtengang. In zijn Spreekwoordenboek der Nederlandse Taal geeft hij bij "Hij heeft het op den kop getikt" de volgende uitleg: "Dat is: hij heeft het ontvreemd. Door de aanwijzing of aanraking van eenig voorwerp, duidt men zijn eigendoms-regt aan."

Op de kop tikken heeft de betekenis 'ontvreemden, stelen' verloren; Van Dale vermeldt deze sinds de zevende druk (1950) niet meer.