Wat betekent iets op de keper beschouwen en waar komt deze uitdrukking vandaan? 

Iets op de keper beschouwen betekent ‘iets nauwkeurig onderzoeken’, ‘nagaan hoe iets precies zit of gegaan is’.

Keper is een term die uit de weverij komt. Een keper is een streep of ribbeltje dat in de stof ontstaat door de manier van weven. Als je de kwaliteit van een weefsel wilt beoordelen, moet je goed kijken. Alleen als je nauwkeurig kijkt, kun je bijvoorbeeld zien of het om een fijn geweven stof gaat. Wie een weefsel dus tot op de keper beschouwde, keek heel precies. Van daaruit kreeg op de keper beschouwen in het algemeen de betekenis ‘iets nauwkeurig onderzoeken’.

Op de keeper beschouwen?

Veel mensen kennen de betekenis van het woord keper niet, maar voelen wel aan dat het een oud woord is, misschien wel uit de tijd dat e’s in open lettergrepen verdubbeld werden. Daarom spellen ze ten onrechte keeper. Maar al in de officiële Woordenlijst voor de spelling der Nederlandsche taal van De Vries en Te Winkel (1872) staat keper, naast bijvoorbeeld kegel en kerel naast keeren. De regels op grond waarvan men soms e en dan weer ee spelde, zijn tegenwoordig moeilijk te doorgronden, omdat ze in veel gevallen op een uitspraakverschil berusten dat we al heel lang niet meer maken (zie ook deze pagina).

Tegenwoordig wekt keeper bij veel lezers onmiddellijk associaties met een doelman/doelvrouw: ze lezen dan per ongeluk ‘op de [kieper] beschouwd’. Een extra reden om de juiste spelling keper te gebruiken.