Wat betekent ‘Ieder huisje heeft zijn kruisje’ en waar komt deze uitdrukking vandaan?
 

‘Ieder huisje heeft zijn kruisje’ betekent: ‘in ieder gezin of iedere familie is (ook) narigheid’. Deze uitdrukking komt al vanaf de zeventiende eeuw voor. Varianten zijn ‘Elk huisje heeft zijn kruisje’ en ‘Ieder/elk huis heeft zijn kruis.’

Het huisje in deze uitdrukking staat voor een gezin of een familie. Het kruisje staat voor de moeilijkheden en het verdriet waarmee je onvermijdelijk te maken krijgt tijdens je leven. Nare dingen als ziekte, verlies van dierbaren en tegenslagen worden ons als het ware opgelegd: alle mensen moeten ze nu eenmaal dragen.

Dat deze nare dingen worden voorgesteld als een kruis, herinnert aan een gruwelijke straf van vroeger: de kruisiging. Deze straf werd waarschijnlijk het eerst uitgevoerd in het oude Perzië, zo’n zes eeuwen voor Christus. Later kwam deze straf vooral bij de Romeinen vaak voor. Het was daarbij de gewoonte dat een veroordeelde het kruis (of in elk geval de dwarsbalk daarvan) waaraan hij zou worden vastgebonden of -genageld naar de strafplaats moest dragen. Het kruis in ‘Ieder huisje heeft zijn kruisje’ verwijst naar deze balk.

De meeste mensen zullen hierbij onmiddellijk denken aan het kruis dat Jezus moest dragen op weg naar Golgota. Het kruis staat dus al eeuwenlang symbool voor ongeluk, verdriet en ellende. Vanuit het oude christelijke standpunt gezien legt God dit kruis op aan de mensen als een beproeving.

Verwante uitdrukkingen zijn:

• Ieder moet zijn eigen kruis dragen (‘iedereen worstelt op z’n tijd met ongeluk en verdriet’)
• Het kruis van Christus dragen (‘lijden zoals Jezus heeft geleden’)
• God geeft kracht naar kruis (‘naarmate het leed dat je moet dragen groter is, geeft God je ook meer kracht’)