Wat betekent het vuur na aan de schenen leggen en waar komt die uitdrukking vandaan?

Iemand het vuur na aan de schenen leggen betekent ‘het iemand heel moeilijk maken’. Vaak heeft het de specifiekere betekenis ‘iemand scherp ondervragen, zodat hij zich er niet meer uit kan redden met smoesjes’ en soms ook ‘iemand door scherpe vragen te stellen proberen te ontmaskeren’.

Deze uitdrukking gaat terug op martelpraktijken van vroeger. Een van de martelmethodes was iemand met zijn blote benen vlak bij een vuur neerzetten. De pijn werd dan algauw ondraaglijk, waardoor het slachtoffer schuld zou bekennen. 

Er zijn verschillende varianten van deze uitdrukking in omloop naast iemand het vuur na aan de schenen leggen:

• iemand het vuur na de schenen leggen (zonder aan)
• iemand het vuur aan de schenen leggen (zonder na)
• iemand het vuur nader aan de schenen leggen (met nader)
• iemand het vuur na voor de tenen leggen (in gebruik in het zuiden van het taalgebied)