Wat betekent goed in de slappe was zitten en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Goed in de slappe was zitten betekent ‘veel geld hebben’. Slappe was komt ook weleens los voor, in de betekenis ‘(papier)geld’.

De uitdrukking is vermoedelijk in de negentiende eeuw ontstaan. De precieze herkomst is niet duidelijk, maar de meeste uitdrukkingenwoordenboeken verwijzen naar soldatentaal. Slappe, zwarte was werd in het leger namelijk gebruikt om leer te onderhouden. Misschien is de betekenis ‘rijk zijn’ ontstaan door de gedachte aan de mooie, ‘rijke’ glans die goed verzorgd leer heeft.

Goed in ... zitten komt ook voor in goed in de kleren zitten (‘mooi gekleed zijn’) en er dik in zitten (‘veel geld hebben’). Misschien werd met goed in de slappe was zitten oorspronkelijk niets meer bedoeld dan dat een soldaat veel was tot zijn beschikking had om zijn uitrusting mee te poetsen.

In de slappe was zetten

Er bestond nog een uitdrukking met slappe was: iets in de (slappe) was zetten. Dat betekende: ‘iets zwart maken’. Deze uitdrukking werd eind negentiende eeuw gebruikt als men het over snorren had die kunstmatig zwart werden gemaakt. In 1896 wordt iemand in een tijdschrift als volgt beschreven: “In de week heeft hij een grijzende, borstelige knevel. Zondags wordt die zwart gemaakt met slappe was en de punten stijf met groene zeep.” Volgens het historische Woordenboek der Nederlandsche Taal kon in de slappe was zetten ook ‘van ruime financiële middelen voorzien’ betekenen. Misschien is er dus een verband met goed in de (slappe) was zitten.