Waar komt de uitdrukking geef ’m van jetje vandaan en wat wordt ermee bedoeld?
Geef ’m van jetje betekent ‘Doe je best!’, ‘Zet ’m op!’
De herkomst van deze uitdrukking is helaas niet duidelijk. In sommige spreekwoordenboeken staat dat jetje mogelijk een verbastering is van jad (van het Hebreeuws jadh’, ‘hand’). Andere vermelden dat jetje een verbastering van sajet (‘tot garen gesponnen wol’) kan zijn. Dan zou ’m van jetje geven in verband kunnen staan met iemand van katoen geven. Dat katoen was mogelijk het stevige katoen dat voor lampenpitten gebruikt werd. Daarmee kon je iemand hard slaan. In sommige Vlaamse dialecten wordt sjette geven gebruikt in de betekenis ‘z’n best doen’. Sjette betekent ‘sajet, breiwol’.
Een andere uitdrukking met jetje is iemand van jetje geven, wat ‘iemand ervanlangs geven, iemand een uitbrander geven’ betekent. Ook hiervan is de herkomst onduidelijk.
Opvallend is wel dat het Engels de uitdrukking to give someone jessie kent, met de betekenis ‘iemand afranselen, iemand een uitbrander geven’. De herkomst van deze Engelse uitdrukking is óók al onduidelijk. We weten dus niet of er een verband is met ons van jetje geven.
Jetje in geef ’m van jetje is in elk geval geen eigennaam, zoals in de jarige jet (hier is jet een verkorting van Henriëtte).
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!