Wat betekent ergens een slaatje uit slaan en waar komt deze uitdrukking vandaan?
Ergens een slaatje uit slaan betekent ‘ergens van profiteren’, ‘ergens een voordeeltje uit halen voor jezelf’. De uitdrukking heeft een negatieve ondertoon. Wie ergens een slaatje uit probeert te slaan, is meestal nogal egoïstisch bezig.
De herkomst van deze uitdrukking is niet duidelijk. De spreekwoordenboeken vermelden wel verschillende mogelijkheden. De eerste is dat slaatje het verkleinwoord bij salade is. Een slaatje betekende dan oorspronkelijk ‘iets lekkers, en dus iets prettigs’, en later ‘iets voordeligs’.
Een andere mogelijkheid is dat met een slaatje oorspronkelijk een plukje pruimtabak werd bedoeld. De bladeren van de tabak werden dan vergeleken met slablaadjes. Zo’n ‘slaatje tabak’ was ook iets wat de gebruiker lekker vond. Ook dan zou slaatje dus in de loop van de tijd de algemene betekenis ‘iets prettigs’ gekregen kunnen hebben.
Een derde mogelijkheid is dat er een verband is met het werkwoord slaan. Vroeger bestond namelijk de uitdrukking een slagje slaan. We zeggen nu: je slag slaan (‘ergens je voordeel mee doen, iets verwerven’). Misschien is er dan ook een verband met slaan in de betekenis ‘door een slag met een stempel aanbrengen of maken’ (zoals bij munten). Slaan in munt uit iets slaan en een slaatje uit iets slaan zou dan een vergelijkbare herkomst hebben. Ergens een slaatje uit slaan zit dan hetzelfde in elkaar als zijn weetje wel weten.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!