Wat betekent een appeltje met iemand te schillen hebben en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Als je nog een appeltje met iemand te schillen hebt, ben je kwaad op iemand en wil je die persoon ook echt laten weten dat je flink kwaad bent of zelfs met gelijke munt terugbetalen.

Het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) vermeldt een iets andere variant: een appeltje (met iemand) schillen. De betekenis komt wel overeen: “eene netelige zaak met hem afhandelen, hem onderhouden over iets dat hem niet aangenaam zijn kan”. Deze variant is nu niet meer gangbaar. We spreken nu altijd van een appeltje te schillen hebben met iemand.

Waarschijnlijk is de negatieve betekenis van een appeltje met iemand (te) schillen (hebben) ontstaan als sarcasme. Vergelijkbaar zijn de uitdrukkingen nog een eitje met iemand te pellen hebben en een nootje met iemand te kraken hebben. Ook deze uitdrukkingen betekenen ‘iemand iets te verwijten hebben’, ‘iemand eens flink de waarheid willen zeggen’. Letterlijk gaat het bij deze uitdrukkingen om ‘gezellig samen iets eten’. Dit werd echter sarcastisch opgevat: er is juist géén sprake van een gezellig samenzijn, maar van verwijten en ruzie.

Er wordt ook weleens beweerd dat de uitdrukking oorspronkelijk een ui met iemand te schillen hebben was. De tranen die bij het schillen van een ui vloeien, zouden dan worden ‘overgebracht’ op de tranen die tijdens een ruzie vloeien. Wat tegen deze verklaring spreekt, is dat een appeltje met iemand te schillen hebben ouder lijkt te zijn.

Meer lezen? 

F.A. Stoett, Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden (1923)