Wat betekent de wind eronder hebben en waar komt deze uitdrukking vandaan?

De wind eronder hebben betekent dat je de baas bent over anderen en ook ontzag bij hen afdwingt. Daardoor doen ze wat je zegt en zijn ze waarschijnlijk zelfs een beetje bang voor je. De wind eronder hebben (of: goed/flink de wind eronder hebben) zeg je meestal van leidinggevenden, en ook wel van leerkrachten en ouders.

Deze uitdrukking gaat terug op het beeld van de wind die de afgevallen bladeren doet opwaaien. De bladeren kunnen zich niet verzetten: ze worden weggeblazen en voortgejaagd. De gedachte aan de bladeren die aan de wind moeten ‘gehoorzamen’ en overal heen dwarrelen, werd figuurlijk opgevat in de wind eronder hebben.

Deze uitdrukking is nog niet zo oud. Van Dale vermeldt de wind eronder hebben voor het eerst in de zesde druk uit 1924. In een boek uit 1900 staat: “De Engelschen waren vroeger de eenigen die hier de wind onder de bevolking hadden”. In 1913 berichtte de Nieuwe Rotterdamsche Courant over een beroving op Java. In het artikel wordt geschreven over revolverpatronen die gevonden waren, waaruit bleek dat de overvallers geweld hadden gebruikt “om tijdens den roof den wind er onder te houden”.