Wat betekent de kat de bel aanbinden en waar komt deze uitdrukking vandaan?

De kat de bel aanbinden betekent ‘als eerste over een moeilijke onderwerp beginnen’ of ‘iets gevaarlijks doen, waar ook anderen de vruchten van zullen plukken’. De stoute schoenen aantrekken heeft een vergelijkbare betekenis. In deze uitdrukking heeft stout de verouderde betekenis ‘dapper’.

De kat de bel aanbinden is ontleend aan een zeer oude fabel. In deze fabel spelen waarin ratten (in sommige versies muizen) de hoofdrol. De ratten hebben besloten dat een van hen de kat een bel zal ombinden. Zo kunnen ze de kat voortaan altijd horen aankomen. Maar welke dappere rat zal dat gevaarlijke klusje op zich nemen – wie zal de kat de bel aanbinden?

De uitdrukking was al in de Middeleeuwen bekend. De fabel waarop ze gebaseerd is, is nog veel ouder: die komt al voor in de Pañcatantra. Dat is een beroemde verzameling fabels uit India uit de eerste eeuw na Christus. Rond 750 ontstond een Arabische versie (Kalila en Dimna), die na de elfde eeuw in verschillende Europese landen terechtkwam.