Open menu Onze Taal logo

Hoofdmenu

  • Taalloket
  • Tijdschrift
  • Schatkamer
  • Winkel
  • Over Onze Taal
  • Congres 2023
  • Zoeken
  • Inloggen
  • Lid worden
  • Doneren
  • Taalloket
  • Tijdschrift
  • Schatkamer
  • Winkel
  • Over Onze Taal
  • Congressen
  • Inloggen
  • Lid worden
  • Doneren
  1. Home
  2. Schatkamer
  3. Lezen
  4. Uitdrukkingen
  5. De kat de bel aanbinden

Waar komt de kat de bel aanbinden vandaan?
 

De kat de bel aanbinden betekent 'als eerste een moeilijke kwestie aansnijden' of 'iets gevaarlijks ondernemen waar ook anderen de vruchten van zullen plukken'. De stoute schoenen aantrekken heeft een vergelijkbare betekenis; stout heeft hier de oude betekenis 'dapper'.

Het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) vermeldt dat de kat de bel aanbinden is ontleend aan een zeer oude fabel waarin ratten (in sommige versies muizen) de hoofdrol spelen. De ratten hebben besloten dat een van hen de kat een bel zal ombinden. Zo kunnen ze de kat voortaan altijd horen aankomen. Maar welke dappere rat zal dat gevaarlijke klusje op zich nemen – wie zal de kat de bel aanbinden?

F.A. Stoett vermeldt dat deze uitdrukking al in de Middeleeuwen bekend was. De fabel waarop ze gebaseerd is, is nog veel ouder; die komt al voor in de Pañcatantra, door de Encarta Winkler Prins beschreven als: "beroemde, vermoedelijk uit de eerste eeuw stammende, Indische fabelverzameling in de vorm van een raamvertelling, toegeschreven aan de brahmaan Visnusjarman. Een Arabische versie van ca. 750 verbreidde zich na de elfde eeuw onder de titel Kalila en Dimna in vele Europese talen."

logo
  • Genootschap Onze Taal
  • Paleisstraat 9
  • 2514 JA Den Haag
  • info@onzetaal.nl
  • Taalvragen
  • 085 00 28 428 op werkdagen van 9.30 tot 12.00 uur (op donderdag tot 11.00 uur) en van 13.30 tot 16.00 uur
  • Ledenservice
  • 070 356 12 20 (op dinsdag, woensdag en donderdag van 9.30 tot 12.00 uur)

Blijf op de hoogte!

Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief Taalpost.

  • Privacybeleid
  • Algemene voorwaarden
  • Cookies