Waar komt ‘Dat is koffiedik kijken’ vandaan en wat wordt ermee bedoeld?
‘Dat is koffiedik kijken’ betekent dat er een voorspelling wordt gedaan, maar dat het erg onzeker is of die voorspelling uitkomt. Een zin als ‘Ze maakt kans op een gouden medaille, maar het blijft koffiedik kijken’ betekent: ‘misschien haalt ze een medaille, maar eigenlijk is er van tevoren natuurlijk niets met zekerheid over te zeggen’. ‘Dat is koffiedik kijken!’ wordt ook wel wat verwijtend of laatdunkend uitgeroepen met de betekenis ‘je zegt maar wat!’, ‘je weet helemaal niet genoeg om een serieuze voorspelling te doen!’
Koffiedik is de drab van gemalen koffie die onder in de beker of de koffiekan overblijft als de koffie is opgedronken of uitgeschonken. Vroeger (en nog steeds wel) gebruikten waarzeggers koffiedik om voorspellingen te doen. Dit wordt tasseografie genoemd. Uit de patronen in de koffiedrab onder in het kopje konden ze van alles afleiden over de toekomst van degene die de koffie had gedronken. In 1735 beschreef Justus van Effen al hoe waarzegsters - volgens hem “looze (= ‘valse’) feekzen” - aan mensen die hoopten een geliefde te vinden, voorspiegelden dat “in de figuuren van het gezonke dik der Koffy” de komst van een grote liefde al duidelijk te zien was.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!