Wat betekent Bloot slaat dood en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Bloot slaat dood betekent dat te veel of helemaal bloot niet opwindend is. Als iemand sexy gekleed is en er dus iets te raden overblijft, is dat opwindender.

Oorspronkelijk heeft Bloot slaat dood niets te maken met bloot zijn of gewaagde kleding. Het was een uitroep die kinderen – in elk geval al aan het einde van de negentiende eeuw – gebruikten bij het buitenspelen. Daarbij gold namelijk soms de regel dat een tik op een ‘bloot’ lichaamsdeel niet geldig was. Als de tikker een van de andere kinderen bijvoorbeeld op de hand tikte, riep hij of zij: ‘Bloot slaat dood!’ Bedoeld was dan: ‘Telt niet! Je bent ’m nog steeds!’

Doodslaan heeft hier de figuurlijke betekenis ‘tenietdoen, krachteloos maken’. Een tik op de hand kon je dus door de uitroep Bloot slaat dood ‘ongeldig verklaren’: zo’n tikje had geen gevolgen.

Vanaf de jaren vijftig van de twintigste eeuw kwam Bloot slaat dood langzaamaan als algemene uitdrukking in gebruik. Zo werd in 1966 de film I Tabu in een krant beschreven als een “gluurprodukt”, dat volgens de recensent onder de noemer “veel bloot(-slaat-dood)” viel. Het vele ‘bloot’ had dus niet het beoogde effect – het zorgde er juist voor dat de kijker de film saai vond.

Doodslaan in de betekenis ‘kracht verliezen’

Doodslaan kreeg in de loop van de twintigste eeuw de figuurlijke betekenis ‘kracht verliezen’ erbij en vervolgens ook ‘totaal niet overkomen’, ‘helemaal geen weerklank vinden’. Bijvoorbeeld:

• Waarom slaat bier in plastic glazen vaak meteen dood?
• Zelfs de beste grap slaat dood als hij niet goed wordt verteld.
• De pogingen de omwonenden erbij te betrekken sloegen dood op een muur van onverschilligheid.