Wat betekent bakzeil halen en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Bakzeil halen betekent ‘terugkrabbelen’, ‘een minder hoge toon aanslaan’, ‘veel minder eisen stellen dan je in het begin deed’. Een andere betekenis is ‘een nederlaag lijden’, ‘je gewonnen geven’, ‘je ongelijk (moeten) toegeven’.

Deze uitdrukking is van oorsprong een scheepsterm. Bakzeil halen wilde zeggen dat je de zeilen op zo’n manier richt dat de wind er van voren in blaast. Het gevolg is dat het schip vaart verliest. Je kiest er dus voor je snelheid en je ‘koers’ op te geven. In figuurlijke zin werd dat: je laat het erbij zitten en krabbelt dus terug, je geeft je gewonnen.

Bakzeil gaat terug op het Engelse to back a sail, dat ‘een zeil terughalen’ betekent. Toen Nederlanders deze Engelse uitdrukking overnamen, legden ze een verband met bak in bijvoorbeeld bakboord (‘linkerzijde van het schip’). Ze vertaalden de uitdrukking daardoor niet helemaal, maar maakten er bakzeil halen van. Bakzeil halen wordt al sinds het begin van de negentiende eeuw figuurlijk gebruikt in het Nederlands.