Page 32 - OnzeTaal_mei2021_HR
P. 32
OPEN PODIUM
In ‘Open podium’ hebt u, lezers van Onze Taal, het voor het zeggen. Is u iets opgevallen? Wilt u iets kwijt?
Laat het ons weten: openpodium@onzetaal.nl (of: redactie Onze Taal, Paleisstraat 9, 2514 JA Den Haag).
“NEUS, MOND EN Toen ik me verdiepte in het onder- levendig voor de geest staat. Bijvoor-
KINDEREN” werp, ontdekte ik dat er toch wel een beeld je eerste doelpunt of kus. Ik zou
HANS DAALE - BORCULO werkwoord voor liefde was in ouder Ne- nooit zeggen dat ik ‘een herinnering
derlands: lieven, maar dat is in onbruik heb aan’ afgelopen weekend, laat staan
egenwoordig worden er steeds va- geraakt. Waarom? Waarom is er in het ‘een actieve’. Kan natuurlijk aan de wijn
T ker spraakcomputers ingezet, met hedendaagse Nederlands geen plaats liggen.
steeds betere resultaten. Maar soms voor ‘Ik lief jou’? Ik snap dat je als premier desgevraagd
gaat er weleens wat mis. Bijvoorbeeld Ik wil niet meer ‘Ik hou van je’ zeg- niet wilt zeggen dat je je ergens niets
in de Amsterdamse metro, waar de rei- gen, ik wil ‘Ik lief jou’ zeggen. En daar- meer van herinnert. Dan laad je de ver-
zigers gewezen worden op de eisen die om ben ik een campagne begonnen om denking van alcoholisme of alzheimer
de pandemie aan ons stelt. Ik hoorde het werkwoord lieven opnieuw in de op je, hetgeen onverenigbaar is met het
daar onlangs dat iedereen verplicht is Nederlandse woordenschat te introdu- ambt. Met geen actieve herinnering dek
een mondkapje te dragen, te gebruiken ceren. Supporters kunnen een T-shirt je jezelf in. Immers, er is dan niets mis
voor het bedekken van “neus, mond en met de tekst “Ik Lief Jou” aanschaffen met je geheugen, maar het lag gewoon
kinderen”. bij Mindwhatyouwear.com. even op de bank te netflixen bij House
De programmeur die bij het maken of Cards.
van deze frivole tekst dienst had, heeft Het kan ook gewoon Haags zijn.
kennelijk de eerste lettergreep inge- GEEN ACTIEVE HERINNERING Overheidsdienaren lijden immers vaak
voerd, en de computer verder het werk ED IZEREN - DEN HAAG aan beroepsdeformatie en spreken een
laten doen. Bij de Engelse tekst gaat taal die uitsluitend rond het Binnenhof
het goed; daarin hoor je gewoon “nose, erinneringen aan iets hebben. Als wordt verstaan. Maar de Hagenezen die
mouth and chin”, en dat is ook logisch. H oud-leraar Nederlands is mijn eer- ik ken, zeggen als ze iets niet meer
‘Chindren’ zijn er ook na de brexit nog ste associatie dat er iets aan deze uit- weten gewoon: ‘Dah moejûh amûh frau
steeds niet aan de andere kant van het drukking mankeert. Uiteraard kun je fragûh, die doetûh baudsgappûh!’
Kanaal. ‘ergens herinneringen aan hebben’, In politiek Den Haag zijn ze dus ver-
Maar is het wel een fout? Of zou de maar als je wilt zeggen dat je iets niet wikkeld in een taalstrijd. De rest van
programmeur de reizigers in deze be- vergeten bent, kun je beter zeggen dat Nederland zette na het Kamerdebat op
dwelmende lockdown hebben willen je je ‘iets herinnert’. Dat is de duidelijke 1 april de tv uit en ging naar bed zonder
vergasten op een heel bijzondere vorm variant. Waarom zou iemand dan toch actieve herinneringen aan een tijd
van verfijnde Amsterdamse humor? kiezen voor de wazige mogelijkheid? waarin politiek nog over idealen ging.
Wellicht omdat hij een politicus is?
Maar taal is een levend wezen en
‘IK LIEF JOU’ ontwikkelt zich, en zo ontstaat de uit-
BEA CORREA - AMSTERDAM gebreide versie ergens een actieve herin-
nering aan hebben. Actieve herinnering
k ben een Braziliaanse die al bijna roept bij mij een associatie op met mijn
I dertig jaar in Nederland woont, en kindertijd, iets wat je na decennia nog
die geëmigreerd is uit liefde voor een
man, een stad en een mentaliteit. Soms
mis ik wat ik daar achterliet: familie en
vrienden, meer knuffels, meer knoflook
in het eten én een paar woorden.
Ja, woorden. Toen ik voor mijn in-
burgeringsexamen studeerde, realiseer- ZEPERD VAN DE MAAND
de ik me dat er in het Nederlands woor-
den ontbreken die verband houden met Hebt u weleens een taalblunder begaan? Meld ons die zeperd dan
liefde. Het ene woord vriend bijvoor- via zeperd@onzetaal.nl, en maak kans op het enige echte Onze Taal-zeepje.
beeld wordt gebruikt voor vriendschap
én liefde, wat ik altijd erg verwarrend STORING
vond; in het Portugees hebben we er FRANÇOIS HENDRICKX - AMSTERDAM
twee heel verschillende woorden voor:
k had een paar probleempjes met mijn fotocamera. Niks ernstigs, maar ik
amigo en namorado. I wilde het opgelost hebben, dus ik dacht: kom, ik zet alle gedoetjes bij elkaar
ONZE TAAL 2021 — 5 bestond waarmee we onze liefde kon- den gebeurt), de camera na afloop bij het opslaan de melding “Storing” gaf in
Maar mijn meest verbazingwekkende
en laat het maken. Een van de problemen was dat wanneer ik filmde (wat zel-
ontdekking was dat er geen werkwoord
den uitdrukken. In plaats daarvan ge-
het scherm.
bruiken Nederlanders het werkwoord
De filmpjes stonden vervolgens prima op de geheugenkaart, maar het voel-
de toch raar dat er een storing was bij het opslaan. Nog dezelfde dag werd ik
houden, een hard, metaalachtig en mul-
tifunctioneel werkwoord dat afhankelijk
van voorzetsels veel kan uitdrukken,
menu’s staan? “In het Engels”, zei ik. “Ah”, zei de medewerkster, en ik hoorde
haar gewoon glimlachen. “Dan is er niets aan de hand. ‘Storing’, begrijpt u wel?
inclusief grijpen en bezitten, acties die gebeld door het reparatiebedrijf over die klacht. In welke taal had ik mijn
absoluut niet gerelateerd mogen zijn ‘I am storing’, ‘Ik ben aan het opslaan’ …”
32 aan liefde.