Wat is juist: niet voor rede vatbaar of niet voor reden vatbaar?
Juist is niet voor rede vatbaar zijn. Het betekent ‘niet willen luisteren naar argumenten’.
Rede heeft de betekenissen ‘denkvermogen, oordeel’ en ‘het spreken, toespraak’. Wie niet voor rede vatbaar is, is niet tot verstandig nadenken in staat, oftewel: wil niet luisteren. Reden betekent ‘oorzaak, grond, motief’.
Toch was (niet) voor reden vatbaar ooit ook mogelijk. In het Middelnederlands waren rede en reden(e) namelijk varianten van elkaar. Ze hadden dezelfde betekenissen: ‘denkvermogen’, ‘redenering, vertelling’ en ‘reden, oorzaak’. In de loop van de vijftiende eeuw begon er een onderscheid tussen beide woorden te ontstaan en aan het einde van de achttiende eeuw was die splitsing min of meer voltooid. Nu is (niet) voor reden vatbaar zijn sterk verouderd: het wordt nu als onjuist beschouwd.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 2 steun je Onze Taal. Bedankt!
Toch nog een vraag?
Onze taaladviseurs staan elke werkdag voor je klaar
Bel 085 00 28 428(gebruikelijke belkosten, geen extra kosten)
Of stel je vraag via social media of per mail
Rede
- met rede begaafd zijn: ‘over denkvermogen beschikkend’
- iemand tot rede brengen: ‘zorgen dat iemand weer naar gezond verstand luistert’
- voor rede vatbaar zijn: ‘willen luisteren naar argumenten’
Reden
- voldoende reden hebben om iets te doen
- daarom is geen reden
- een reden van bestaan: ‘bestaansgrond’
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 2 steun je Onze Taal. Bedankt!
